Η πρωτεύουσα του Νεπάλ Κατμαντού πλημμύρισε από πλημμύρες την περασμένη εβδομάδα μετά τις βροχοπτώσεις που έσπασαν το ρεκόρ που προκάλεσαν τον ποταμό Μπαγμάτι να ξεπεράσει τις όχθες του.
Περισσότεροι από 200 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και χιλιάδες σπίτια έχουν υποστεί ζημιές στις χειρότερες πλημμύρες και κατολισθήσεις στην κοιλάδα του Κατμαντού εδώ και χρόνια.
Τι προκάλεσε λοιπόν τις πλημμύρες και τις κατολισθήσεις; Ήταν η κλιματική αλλαγή ή η ανεξέλεγκτη αστική καταπάτηση του ποταμού που διέρχεται από την κοιλάδα του Κατμαντού; Μιλάμε με ειδικούς για να κατανοήσουμε τις φονικές πλημμύρες στην περιοχή των Ιμαλαΐων.
Πόσο έβρεξε στο Κατμαντού;
Από την Πέμπτη έως την Κυριακή, η κοιλάδα του Κατμαντού κατέγραψε περίπου 240 χιλιοστά (9,4 ίντσες) βροχής – ο μεγαλύτερος κατακλυσμός από το 2002, σύμφωνα με σταθμό παρακολούθησης στο αεροδρόμιο του Κατμαντού.
Ορισμένες περιοχές του Κατμαντού ανέφεραν βροχή έως και 322,2 mm (12,7 ίντσες).
Η έντονη νεροποντή παρατηρήθηκε κυρίως στο Κατμαντού και τις γύρω περιοχές.
Ο δημοφιλής τουριστικός προορισμός, η ορεινή Ποκάρα, η οποία απέχει περισσότερα από 200 χιλιόμετρα (124 μίλια) από το Κατμαντού, επλήγη επίσης από πλημμύρες.
Πόσοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην πλημμύρα του Νεπάλ;
Το πρωί της Τετάρτης, το Αρχηγείο της Αστυνομίας του Νεπάλ ανέφερε ότι ο αριθμός των νεκρών από τις πλημμύρες και τις κατολισθήσεις που προκάλεσαν αυξήθηκε στους 228.
Τουλάχιστον άλλοι 25 άνθρωποι αγνοούνται και 158 τραυματίζονται, σύμφωνα με την αναφορά της αστυνομίας που επικαλείται το τοπικό ειδησεογραφικό μέσο, The Kathmandu Post.
Ποια είναι η κατάσταση των προσπαθειών ανάκαμψης από τις πλημμύρες στο Νεπάλ;
Οι εργασίες ανάκτησης από την αστυνομία, τις παραστρατιωτικές δυνάμεις και τον στρατό εντάθηκαν τη Δευτέρα.
Ο στρατός του Νεπάλ ανέφερε ότι περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι διασώθηκαν χρησιμοποιώντας ελικόπτερα, ζιπλάιν και σχεδίες.
Ωστόσο, οι κατεστραμμένες υποδομές και οι αποκλεισμένοι δρόμοι εμποδίζουν τις επιχειρήσεις διάσωσης, ανέφεραν τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Ο πρωθυπουργός Khadga Prasad Sharma Oli συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη μετά την επιστροφή του τη Δευτέρα από τη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Επικρίθηκε επειδή δεν διέκοψε το ταξίδι του στον απόηχο της καταστροφής.
Τι προκάλεσε τις χειρότερες πλημμύρες εδώ και χρόνια;
Η τελευταία φορά που αναφέρθηκε μια έντονη πλημμύρα στο Νεπάλ ήταν το 2002. Η Relief Web επικαλέστηκε το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας ότι 198 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 105 τραυματίστηκαν.
Η δεξαμενή σκέψης που εδρεύει στο Νεπάλ, το Διεθνές Κέντρο για την Ολοκληρωμένη Ορεινή Ανάπτυξη, δήλωσε ότι η πλημμύρα επιδεινώθηκε από απρογραμμάτιστη αστική καταπάτηση γύρω από τον ποταμό Μπαγμάτι.
Ο Pawan Bhattarai, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο Tribhuvan, λέει ότι οι ανθρωπογενείς παράγοντες συνέβαλαν στη σοβαρότητα των πλημμυρών που προκλήθηκαν από βροχοπτώσεις ρεκόρ.
«Οι φυσικές πλημμύρες μετατρέπονται σε σοβαρή καταστροφή λόγω της έλλειψης ετοιμότητας ή έγκαιρης προειδοποίησης, των αντιεπιστημονικών πρακτικών χρήσης γης και των τυχαίων αναπτυξιακών δραστηριοτήτων μεταξύ άλλων», είπε ο Μπαταράι.
Ο πολεοδόμος Neeraj Dangol είπε ότι πολλοί παράγοντες κρύβονται πίσω από την τελευταία καταστροφή.
Ο ποταμός Bagmati, λέει, περιορίστηκε λόγω τυχαίου σχεδιασμού και αστικής ανάπτυξης που έλαβε χώρα μετά από μια δραστική πληθυσμιακή έκρηξη στο Κατμαντού στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
«Τα τελευταία 40-50 χρόνια, σπίτια και δρόμοι έχουν χτιστεί σε περιοχές που αποτελούσαν μέρος του ποταμού συστήματος», εξήγησε ο Dangol.
Πρόσθεσε ότι πριν από τη χαοτική ανάπτυξη, το έδαφος ήταν από πορώδη, απορροφητική, γεωργική γη. Τώρα, το σκυρόδεμα των δρόμων και των πεζοδρομίων προκαλεί τη διαρροή νερού, «προσθέτοντας φορτίο στην αποχέτευση».
Η αστική ανάπτυξη έχει επίσης οδηγήσει σε αποψίλωση των δασών. Η δασική γη βοηθά στη συγκράτηση του νερού και επίσης αποτρέπει την απορροή. Ως εκ τούτου, η αποψίλωση των δασών καθιστά τη γη πιο ευάλωτη στις πλημμύρες.
Πρόσθεσε ότι το σύστημα αποχέτευσης δεν έχει ενημερωθεί για να καλύψει τον αυξανόμενο πληθυσμό του Νεπάλ.
Μεταξύ 1991 και 2001, ο πληθυσμός αυξήθηκε από 18 εκατομμύρια σε 23 εκατομμύρια. Από το 2021, όταν δημοσιεύτηκε η τελευταία απογραφή, ο πληθυσμός ήταν 29 εκατομμύρια, σύμφωνα με την Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία του Νεπάλ.
Η κλιματική αλλαγή επιδείνωσε την πλημμύρα;
Οι ειδικοί λένε ότι η κλιματική αλλαγή έχει όντως κάνει τις πλημμύρες στο Νεπάλ πιο συχνές και έντονες τα τελευταία χρόνια.
«Τα ακραία καιρικά φαινόμενα συμβαίνουν συχνότερα και το μοτίβο των βροχοπτώσεων γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτο, γεγονός που μπορεί να αποδοθεί στην κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο Μπαταράι.
Ωστόσο, «δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε την κλιματική αλλαγή για να κρύψουμε την κακή διαχείριση των ποταμών», πρόσθεσε.
Ποιος υποφέρει περισσότερο από τις πλημμύρες στο Νεπάλ;
Οι κοινότητες που ζουν σε άτυπους καταληψίες στις όχθες του ποταμού έχουν πληγεί περισσότερο από τις πλημμύρες, είπε ο Dangol, ο πολεοδόμος. Αυτές οι κοινότητες περιλαμβάνουν εργατικές οικογένειες και μεροκάματο.
«Όχι μόνο επηρεάζονται άμεσα από τις πλημμύρες, αλλά υφίστανται επίσης απώλεια αντικειμένων, απώλεια θέσεων εργασίας και έλλειψη καθαρού νερού για πολλές ημέρες», είπε.
Πρόσθεσε ότι πρέπει να ξοδέψουν χρήματα και ενέργεια για την ανοικοδόμηση των σπιτιών τους μετά τις πλημμύρες χωρίς δίχτυ ασφαλείας για να ξαναπέσει.
Τοπικά μέσα ενημέρωσης επικαλέστηκαν το Υπουργείο Αστικής Ανάπτυξης, λέγοντας ότι το 10 τοις εκατό του αστικού πληθυσμού του Νεπάλ ζει σε ανεπίσημους οικισμούς.
Το ημερομίσθιο έχει καθοριστεί σε 668 ρουπίες Νεπάλ (5 $) την ημέρα, σύμφωνα με μια ενημέρωση του Αυγούστου 2023 στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
«Επίσης, οι γυναίκες και τα παιδιά είναι πολύ ευάλωτα σε τέτοια ακραία καιρικά φαινόμενα στο Νεπάλ», πρόσθεσε ο Bhattarai.
Πώς μπορούν να προληφθούν οι πλημμύρες;
Ο Ντάνγκολ, ο πολεοδόμος, λέει: «Είναι καλύτερο να είσαι προετοιμασμένος από το να αντιδράς απλώς μετά από (πλημμύρα)».
Πρόσθεσε ότι μακροπρόθεσμα πρέπει να βελτιωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός και να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να μην διαταραχθεί η αρχική πορεία του ποταμού.
Η χρήση πορώδους υλικού σε κατασκευές και αναβαθμίσεις υποδομών για τη διαχείριση ενός αυξανόμενου πληθυσμού είναι άλλα μέτρα που απαιτούνται για τον μετριασμό μελλοντικών καταστροφών, είπε ο Dangol.
Ο Bhattarai, από το Πανεπιστήμιο Tribhuvan, πρόσθεσε ότι τα έργα υδάτινων πόρων, όπως τα συστήματα υδροηλεκτρικής ενέργειας και άρδευσης, θα πρέπει να σχεδιαστούν ώστε να αντέχουν σε ακραίες πλημμύρες και κατολισθήσεις.
Επιπλέον, «η διάδοση των προειδοποιητικών πληροφοριών θα πρέπει να γίνει αποτελεσματική και θα πρέπει να ευαισθητοποιηθεί σχετικά με τα μέτρα ασφαλείας κατά τις πλημμύρες και άλλες καταστροφές που προκαλούνται από το νερό», είπε.
Πρόσθεσε ότι οι κυβερνητικές υπηρεσίες θα πρέπει να συνεργαστούν με ερευνητικά ιδρύματα για την ανάπτυξη λύσεων που βασίζονται στην έρευνα για προβλήματα που σχετίζονται με τις πλημμύρες και τα νερά.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτό δεν συμβαίνει για πρώτη φορά. Συμβαίνει κάθε χρόνο, αλλά αυτή τη φορά η κλίμακα είναι τεράστια», είπε ο Dangol.