Οι ιστορικές ακροάσεις στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ολοκληρώθηκαν αφού περισσότερες από 100 χώρες και διεθνείς οργανισμοί παρουσίασαν επιχειρήματα σε διάστημα δύο εβδομάδων σχετικά με το ποιος πρέπει να φέρει τη νομική ευθύνη για την επιδείνωση της κλιματικής κρίσης.
Αιχμή του δόρατος της προσπάθειας ήταν το Βανουάτου, το οποίο, μαζί με άλλα νησιωτικά έθνη του Ειρηνικού, λέει ότι η κλιματική κρίση αποτελεί απειλή για την ίδια την ύπαρξή του.
«Με ένα βαθύ αίσθημα επείγοντος και υπευθυνότητας στέκομαι ενώπιόν σας σήμερα», δήλωσε ο Ralph Regenvanu, ειδικός απεσταλμένος του Βανουάτου για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, όταν άνοιξε τις ακροάσεις στις 2 Δεκεμβρίου.
«Το αποτέλεσμα αυτών των διαδικασιών θα αντηχεί σε πολλές γενιές, καθορίζοντας τη μοίρα εθνών όπως το δικό μου και το μέλλον του πλανήτη μας», είπε.
Τις δύο εβδομάδες που ακολούθησαν, δεκάδες χώρες έκαναν παρόμοιες ικεσίες, ενώ μερικές μεγάλες χώρες παραγωγής ορυκτών καυσίμων υποστήριξαν ότι οι ρυπαίνοντες δεν πρέπει να θεωρηθούν υπεύθυνοι.
Ο Σεμπάστιαν Ντάικ, ανώτερος δικηγόρος του Κέντρου Διεθνούς Περιβαλλοντικού Δικαίου (CIEL), το οποίο παρακολούθησε τις ακροάσεις, είπε ότι οι χώρες που διαφωνούν κατά της νομικής ευθύνης ήταν μειοψηφία.
«Μεγάλοι ρυπαίνοντες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ρωσίας, της Κίνας, της Γερμανίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Καναδά, της Αυστραλίας, της Νορβηγίας και του Κουβέιτ, βρέθηκαν απομονωμένοι στις προσπάθειές τους να παίξουν το νομικό σύστημα για να εξυπηρετήσουν τα προσωπικά τους συμφέροντα και να απομονωθούν από τη λογοδοσία», είπε ο Duyck σε δήλωση.
«Είναι καιρός να σπάσουμε αυτόν τον κύκλο βλάβης και ατιμωρησίας», πρόσθεσε.
Οι 15 δικαστές του ICJ από όλο τον κόσμο πρέπει τώρα να εξετάσουν δύο ερωτήματα: τι είναι υποχρεωμένες να κάνουν οι χώρες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για να προστατεύσουν το κλίμα και το περιβάλλον από τις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου;
Και ποιες είναι οι νομικές συνέπειες για τις κυβερνήσεις όταν οι πράξεις τους ή η έλλειψη δράσης έχουν βλάψει σημαντικά το κλίμα και το περιβάλλον;
Μεταξύ των χωρών που παρείχαν προφορικές δηλώσεις κατά τη διάρκεια των ακροάσεων ήταν το Κράτος της Παλαιστίνης, το οποίο ενώθηκε με άλλα αναπτυσσόμενα έθνη ζητώντας το διεθνές δίκαιο «να αναλάβει το επίκεντρο της προστασίας της ανθρωπότητας από την επικίνδυνη πορεία της ανθρωπογενούς καταστροφής που προκύπτει από την κλιματική αλλαγή».
Η παλαιστινιακή δήλωση πρόσφερε επίσης πληροφορίες για τους τρόπους με τους οποίους η παράνομη κατοχή του Ισραήλ προκαλεί και την κλιματική αλλαγή και βλάπτει την ικανότητα των Παλαιστινίων να ανταποκριθούν σε αυτήν.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η συνεχιζόμενη παράνομη ισραηλινή πολεμική κατοχή της Παλαιστίνης και οι μεροληπτικές πολιτικές της έχουν σαφείς αρνητικές επιπτώσεις στο κλίμα», δήλωσε τη Δευτέρα ο Ammar Hijazi, πρεσβευτής του Κράτους της Παλαιστίνης στην Ολλανδία.
Το Ανατολικό Τιμόρ, γνωστό και ως Ανατολικό Τιμόρ, κατέθεσε υπέρ της υπόθεσης του Βανουάτου.
«Η κλιματική κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα των ιστορικών και συνεχιζόμενων ενεργειών των βιομηχανοποιημένων εθνών, που έχουν καρπωθεί τα οφέλη της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης, που τροφοδοτείται από την αποικιακή εκμετάλλευση και τις βιομηχανίες και πρακτικές έντασης άνθρακα», Elizabeth Exposto, επικεφαλής του προσωπικού. προς τον πρωθυπουργό του Ανατολικού Τιμόρ, είπε την Πέμπτη.
«Αυτά τα έθνη, που αντιπροσωπεύουν μόνο ένα κλάσμα του παγκόσμιου πληθυσμού, είναι συντριπτικά υπεύθυνα για την κλιματική κρίση», πρόσθεσε, «και ωστόσο, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δεν σέβονται τα σύνορα».
Οι ακροάσεις έρχονται αφού 132 χώρες στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ψήφισαν τον Μάρτιο του 2023 για να υποστηρίξουν την πίεση του Βανουάτου για γνωμοδότηση από το ICJ σχετικά με τις νομικές υποχρεώσεις που έχουν τα έθνη για την προστασία των σημερινών και των μελλοντικών γενεών από την κλιματική αλλαγή.
Η στροφή στα δικαστήρια για να υποκινήσει τη δράση για την κλιματική αλλαγή αντανακλά επίσης έναν αυξανόμενο βαθμό δυσαρέσκειας μεταξύ ορισμένων κυβερνήσεων για την έλλειψη προόδου στις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για το κλίμα, όπου οι αποφάσεις βασίζονται στη συναίνεση.
Η πιο πρόσφατη σύνοδος κορυφής COP29 στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν ολοκληρώθηκε με τις πλούσιες χώρες να δεσμεύονται να συνεισφέρουν 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2035 για να βοηθήσουν τα φτωχότερα έθνη να καταπολεμήσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Αλλά το Climate Action Network International, ένα δίκτυο 1.900 ομάδων της κοινωνίας των πολιτών σε περισσότερες από 130 χώρες, περιέγραψε τη συμφωνία ως «αστείο», σε σύγκριση με το κόστος που αντιμετωπίζουν οι αναπτυσσόμενες χώρες καθώς επιδεινώνεται η κλιματική αλλαγή.
Όπως σημείωσε ο Regenvanu στη δήλωσή του για το Βανουάτου, «είναι ασυνείδητο το ότι η COP δεν κατάφερε να καταλήξει σε καμία συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών».
«Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για μια συλλογική απάντηση στην κλιματική αλλαγή που δεν βασίζεται στην πολιτική ευκολία αλλά στο διεθνές δίκαιο».
ΔΕΙΤΕ ΖΩΝΤΑΝΑ: Ανοίγουν το Vanuatu and the Melanesian Spearhead Group (από κοινού), η Νότια Αφρική, η Αλβανία και η Γερμανία
τις δημόσιες ακροάσεις στο πλαίσιο της συμβουλευτικής διαδικασίας σχετικά με τις υποχρεώσεις των κρατών σε σχέση με την κλιματική αλλαγήhttps://t.co/qGazks5diA— CIJ_ICJ (@CIJ_ICJ) 2 Δεκεμβρίου 2024
