Απόψεις | Ασφάλεια: νέες ιδέες στα αριστερά

Το θέμα της ασφάλειας είναι μεταξύ των προτεραιοτήτων της Καμάλα Χάρις, του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ και του γερμανού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς. Μεγάλο μέρος της αμερικανικής και ευρωπαϊκής αριστεράς είναι αποφασισμένο να αφαιρέσει το σύνθημα «νόμος και τάξη» από τη δεξιά. Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τον ιταλικό προοδευτικό κόσμο, ξεκινώντας από το Δημοκρατικό Κόμμα. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, στις 9 Σεπτεμβρίου, κλείνοντας το Festa dell’Unità στο Reggio Emilia, η Elly Schlein απαρίθμησε πέντε σημεία στα οποία μπορούσε να οικοδομήσει την εναλλακτική στην κυβέρνηση της Giorgia Meloni.
Εδώ είναι: δημόσια υγεία, εκπαίδευση και έρευνα, εργασία και μισθοί, βιομηχανική πολιτική για οικολογική μετατροπή, αστικά και κοινωνικά δικαιώματα. Όλα τα πολύ σημαντικά, θεμελιώδη κεφάλαια, για το καλό. Ωστόσο, δεν γίνεται καν λόγος για τις μαφίες, που δεν φαίνεται να έχουν εξαφανιστεί από τη χώρα μας, ούτε για τα λεγόμενα «κοινά εγκλήματα».

Η έκθεση για τον «δείκτη εγκλήματος», που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες από το «Sole 24 Ore», αναφέρει ότι το 2023 υποβλήθηκαν 2,34 εκατομμύρια καταγγελίες σε ολόκληρη την Ιταλία, 3,8% περισσότερες από το 2022. Τα επίσημα στοιχεία, ωστόσο, αποτυπώνουν μόνο εν μέρει η τσιμπημένη σκόνη της βίας, των καταχρήσεων, των επιθέσεων, των παρενοχλήσεων, των κλοπών, της κλοπής που πλήττει πλέον όχι μόνο τους σταθμούς, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τις περιφερειακές γειτονιές και τους δρόμους του κέντρου, αλλά τώρα ακόμη και τα νοσοκομεία. Δεν είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει μόνο το Μιλάνο, τη Ρώμη και άλλες πόλεις.
Μέχρι σήμερα, όλη αυτή η πολιτική και ψυχολογική διάσταση μονοπωλείται, με διάφορες αποχρώσεις, από τα δεξιά κόμματα, κυρίως από τον Σαλβίνι και τη Λέγκα του Βανάτσι. Ωστόσο πουθενά δεν γράφεται ότι το προγραμματικό σύνθημα «νόμος και τάξη» πρέπει να είναι αποκλειστικό προνόμιο συντηρητικών ή και αντιδραστικών δυνάμεων. Μόλις αρχειοθετηθούν οι μαρξικές και αναρχικές θεωρίες για την «κρατική βία» στην υπηρεσία της καπιταλιστικής αστικής τάξης, θα πρέπει να θεωρήσουμε δεδομένο πόσο είναι προς το πρωταρχικό συμφέρον όλων των κοινωνικών ομάδων, ξεκινώντας ακριβώς από τις πιο αδύναμες, να προσπαθήσουν να αναχαιτίσουν το μακρο και μικρο έγκλημα. To stem, to contain: η πλήρης κατάργησή τους είναι αδύνατη.

Αυτή είναι η προσέγγιση του Στάρμερ των Εργατικών που κέρδισε τις βρετανικές εκλογές τον Ιούλιο με τέσσερα συνθήματα. Τα τρία πρώτα βγαλμένα από το κλασικό ρεπερτόριο της αριστεράς: «εργασία», «κοινωνική βοήθεια», «ισότητα». Το τέταρτο, «ασφάλεια», βγαλμένο από τους συντηρητικούς. Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Starmer χρησιμοποίησε αποφασιστικούς, θα έλεγε κανείς θατσεριτικούς, τόνους και μεθόδους για να κατευνάσει τις βίαιες αντιμεταναστευτικές και αντιμουσουλμανικές ταραχές που ξέσπασαν στην πόλη Southport, αφού ένας δεκαεπτάχρονος με καταγωγή από τη Ρουάντα μαχαίρωσε τρεις κορίτσια μέχρι θανάτου.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Χάρις, αντιπρόεδρος και υποψήφιος των Δημοκρατικών, προσπαθεί να διαλύσει το χονδροειδές θεώρημα Τραμπ που έχει πολλούς οπαδούς παντού, ακόμη και στην Ιταλία: οι παράνομοι μετανάστες, χωρίς πάρα πολλές διακρίσεις, είναι όλοι πραγματικοί ή δυνητικοί εγκληματίες και προκαλούν εξαθλίωση ντόπιοι εργάτες. Η Καμάλα Χάρις επαναφέρει τα μέτρα που είχε ήδη προτείνει ο Τζο Μπάιντεν και τα οποία μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν ειλικρινά δεξιά: τον επαναπατρισμό των μεταναστών που δεν έχουν δικαίωμα σε πολιτικό άσυλο. την ενίσχυση των φραγμών στα σύνορα, επίσης με τη χρήση της τεχνολογίας· την κατασκευή άλλων κέντρων κράτησης.

Τώρα μπορεί αυτές οι προτάσεις να μην είναι αποδεκτές για το Δημοκρατικό Κόμμα και γενικά για την ιταλική αριστερά. Συμφωνώ. Ποιο είναι λοιπόν το σχέδιο; Θα χρειαστούν παρεμβάσεις σε όλη την αλυσίδα ασφαλείας: πρόληψη, έλεγχοι, καταστολή, επώδυνες συνθήκες στις φυλακές, επανεκπαίδευση των καταδικασμένων. Το ξέρουμε: θα χρειαστούν περισσότερα κονδύλια για την αστυνομία, για την κατασκευή περισσότερων φυλακών, για τον πολλαπλασιασμό των επαγγελματικών προσώπων που είναι αφιερωμένες στην ανάκαμψη και την κοινωνική επανένταξη όσων έχουν παραβιάσει το νόμο.
Το Δημοκρατικό Κόμμα και άλλες προοδευτικές ομάδες έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική; Εάν η απάντηση είναι «ναι», γιατί να μην χτυπήσετε; Η κοινοβουλευτική αντιπολίτευση, όσο έγκαιρη κι αν είναι, δεν αρκεί πλέον. Θα απαιτούσε πολιτικό θάρρος, ένα άλμα στη δημόσια επικοινωνία και την προθυμία να συντονιστείτε με τους φόβους και τις ανησυχίες της χώρας, αναθεωρώντας επίσης τη λίστα των προτεραιοτήτων.