Απόψεις | Σεπτέμβριος και η αλλαγή ρούχων

Από αύριο η ιταλική πολιτική μπαίνει στην οδυνηρή φάση των αποφάσεων για τα δημόσια οικονομικά. Πώς μπορούμε να φέρουμε τις ακριβές υποσχέσεις που δίνονται δεξιά και αριστερά στο όριο του δημόσιου ελλείμματος, τεράστιες όμως ας μην ξεχνάμε, που η κυβέρνηση θα αναλάβει με την Ευρώπη να μην ξεπεράσει; Η δέσμευση θα γίνει τόσο στη διαδικασία επί παραβάσει υπερβολικού ελλείμματος όσο και στο διαρθρωτικό δημοσιονομικό πρόγραμμα.

«Είναι το σύνηθες», θα πει κανείς, «δάκρυα και αίμα στην Ιταλία, γιατί μας το ζητάει η Ευρώπη». Γιατί όμως δεν δώσουμε μια διαφορετική ανάγνωση και επίσης μια άλλη, σύμφωνα με τη νέα εθνική υπερηφάνεια που θέλει να ενθαρρύνει αυτή η κυβέρνηση; Κάνοντας αυτό, μεταξύ άλλων, θα έδινε σε αυτό το συναίσθημα μια εποικοδομητική και όχι αξιολύπητη διέξοδο, όπως συμβαίνει μερικές φορές, με μια μικρή κακία από ένα «Έθνος» που δεν αισθάνεται αρκετά «σεβαστό» και άρα το απαιτεί δημόσια. Γιατί δεν λέμε, από σήμερα, ότι είναι ο «εσωτερικός μας περιορισμός», ο περιορισμός της αξιοπρέπειάς μας και όχι ένας «εξωτερικός περιορισμός», όπως παραπονιόμαστε με θυματιστικό τρόπο εδώ και δεκαετίες, την αυτόνομη βούλησή μας να διαχειριστούμε έναν σύγχρονο, ακόμη και κεϋνσιανό τρόπο όταν χρειάζεται, την οικονομική μας πολιτική. Αλλά ότι ορισμένες υπερβολές ελλείμματος και χρέους, όπως βλέπουμε, είναι «μπαλώματα στον πισινό» που δυστυχώς στη διεθνή φαντασία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του φορέματος με το οποίο παρουσιάζουμε τους εαυτούς μας, όσο εμβληματικός κι αν είναι ο Ιταλός σχεδιαστής που το δημιούργησε .

Δάκρυα και αίμα; Φυσικά, μπορεί να υπάρξουν δάκρυα, αν όχι αίμα, για την πλειοψηφία και εν μέρει και τα κόμματα της αντιπολίτευσης που υποστήριξαν αυτές τις υποσχέσεις, υπό τον φόβο της απώλειας της συναίνεσης. Αλλά για τη χώρα και για τους πολίτες γενικότερα, ειδικά για τους πολλούς που ελπίζουν σε μια πιο σοβαρή πολιτική, ακόμη κι αν τους κοστίσει την απώλεια λίγων φιλοδωρημάτων, θα είναι ένα πλήγμα σοβαρού ρεαλισμού που θα δεχτεί η πολιτική των ψευδαισθήσεων. Αυτή η πολιτική που με τις δεκαετίες εμπόδισε την ανάπτυξη της ιταλικής οικονομίας, διογκώθηκε το έρμα χρέους που θα βαρύνει κάθε ιταλικό μέλλον, έχει διαβρώσει επικίνδυνα την εμπιστοσύνη των πολιτών στην ίδια την πολιτική.

Ίσως με λίγη αισιοδοξία για τη θέληση, βρήκα στις πιο πρόσφατες δηλώσεις των πολιτικών μας αρχηγών τα σημάδια μιας συνειδητοποίησης που -αν υποστηριχθεί από την κοινή γνώμη και τον Τύπο- θα μπορούσε να ανθίσει σε ένα πιο σύγχρονο όραμα.
Η πρωθυπουργός Γιώργη Μελώνη, κατά την έναρξη του πρώτου Υπουργικού Συμβουλίου μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, προειδοποίησε τους υπουργούς ως εξής: «Η εποχή των χρημάτων που πετάγονται από το παράθυρο και των επιδομάτων τελείωσε και δεν θα επιστρέψει όσο είμαστε στην κυβέρνηση. ». Εάν η Πρωθυπουργός εμμείνει σε αυτή τη γραμμή που υπαγορεύει, αυτή θα είναι η καλύτερη άγκυρα για τη δημοσιονομική πειθαρχία.

Την ίδια θέση κατέχει και ο υπουργός Οικονομίας Τζιανκάρλο Τζορτζέτι και με όλους τους μοχλούς ανά χείρας για την υλοποίησή της. Σε έναν αρκετά εριστικό κυβερνητικό συνασπισμό, αυτό το κοινό στοιχείο της υψηλής πολιτικής είναι αξιοσημείωτο και πρέπει να προστατευτεί. Πολύ περισσότερο αφού ο επικεφαλής της Λίγκας, στην οποία ανήκει ο Τζορτζέτι, είναι ο πρωταθλητής της ανευθυνότητας στην κυβέρνηση και ίσως στη χώρα, ιδιαίτερα αλλά όχι μόνο στην οικονομική. Η ζημιά αυτής της δυσάρεστης κατάστασης για τον Τζορτζέτι, ωστόσο, είναι πάντα μικρότερη, καθώς οι εκπληκτικές υποσχέσεις ή απειλές του Σαλβίνι, αν και βλάπτουν πολύ τη χώρα όσον αφορά την κακή εκπαίδευση του πολίτη, συνήθως παραμένουν νεκρό γράμμα και έχουν μειωθεί σημαντικά, ίσως χωρίς γνώση, την αξιοπιστία του αρχηγού της Λίγκας.

Αν ο Τζορτζέτι, παρά τον Σαλβίνι, αποτελεί μεγάλη εγγύηση για την κυβέρνηση και τη χώρα, θα πρέπει ωστόσο να προσέχει, κατά τη γνώμη μου, να μην ολισθαίνει μερικές φορές προς μια καλοσυνάτη και ειλικρινή ηττοπάθεια.σημειώνοντας για παράδειγμα την απίθανη υλοποίηση ορισμένων στόχων ή την αποστασιοποίηση, όπως υπογράμμισε ο Ferruccio de Bortoli σε αυτές τις στήλεςμε ευρωπαϊκούς κανόνες των οποίων ήταν διαπραγματευτής και συνυπογράφων. Από μόνο του, κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με παραδοχή πολιτικής ήττας.
Όσο για τον επικεφαλής της Forza Italia Antonio Tajani, του οποίου το ανάστημα έχει αυξηθεί εμφανώς και λόγω της συνοχής του, είναι λογικό να περιμένουμε από αυτόν, ένα έγκυρο μέλος του ΕΛΚ, ισχυρή υποστήριξη για δημοσιονομικές πολιτικές που καθιστούν την Ιταλία «ενήλικη» στο ευρωπαϊκό συναυλία.

Με λίγα λόγια, αυτός ο Σεπτέμβρης θα είναι δύσκολος. Αλλά θα μπορούσε επίσης να σηματοδοτήσει την αρχή μιας σημαντικής καμπής. Σημείο καμπής προς το τέλος της δημοσιονομικής πολιτικής κάτω από το παραπλανητικό λάβαρο του «δωρεάν γεύματος» που, όπως σαφώς τεκμηριώνει η Veronica De Romanis στο βιβλίο αυτού του τίτλου, χαρακτήρισε όλες τις ιταλικές κυβερνήσεις από το 2014 και μετά, χωρίς καμία εξαίρεση.
Εάν συμβεί αυτό, θα πρέπει αναγκαστικά να εγκαταλειφθεί η «σύντομη άποψη της πολιτικής», όπως δικαίως ήλπιζε τις τελευταίες μέρες ο σκηνοθέτης Λουτσιάνο Φοντάνα.