Κάθε χρόνο, περίπου τα μισά εκατομμύρια άνθρωποι δολοφονούνται παγκοσμίως. Φυσικά, αυτοί οι θάνατοι έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στις οικογένειες και τους αγαπημένους των θυμάτων. Υπάρχουν όμως επίσης δολοφονίες που φτάνουν πολύ πέρα από τους φίλους και την οικογένεια και αλλάζουν τον κόσμο. Αυτές οι υπερβατικές δολοφονίες μπορούν να αποδειχθούν πολύ ακριβές. Η εικονική υπόθεση είναι η δολοφονία του 1914 του Αυστριακού Αρχιεπίσκοπου Franz Ferdinand στο Σεράγεβο. Ο θάνατός του ξεκίνησε μια αλυσίδα γεγονότων που οδήγησαν στο ξέσπασμα του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου και στους θανάτους 40 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Η Τεχεράνη συνήθως δεν ανταποκρίνεται αμέσως στις επιθέσεις των αντιπάλων της, αλλά μάλλον περιμένει να τους επιτεθεί πού και πότε αναμένεται λιγότερο
Πρόσφατα, υπήρξαν και άλλες δαπανηρές δολοφονίες όπως αυτές του δημοσιογράφου της Σαουδικής Αραβίας Jamal Khashoggi τον Οκτώβριο του 2018 και εκείνη του Ιρανικού στρατηγού Qassim Suleimani στις 3 Ιανουαρίου 2020. Αν και τα θύματα δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικά, έχουν κάτι σημαντικό: σκοτώθηκε από μια κυβέρνηση που διέταξε την εκτέλεση τους. Ο δημοσιογράφος της Σαουδικής Αραβίας σκοτώθηκε από τη δική του κυβέρνηση, ενώ η δολοφονία του Ιρανικού στρατηγού διατάχθηκε από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ενώ ο Donald Trump γιορτάζει την απόφασή του να εξαλείψει τον δολοφονικό ιρανικό στρατιωτικό ηγέτη, ο πρίγκηπας της Σαουδικής Αραβίας, ο Mohammed bin Salman, αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή στη δολοφονία του Khashoggi, μια δολοφονία που συνέβη στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη. Ο πρίγκιπας κατηγορεί τα αδίστακτα μέλη της μυστικής υπηρεσίας του, μερικοί από τους οποίους έχουν ήδη κατηγορηθεί, δοκιμαστεί και καταδικαστεί σε θάνατο. Ωστόσο, οι ερευνητές τόσο από την τουρκική κυβέρνηση και Οι New York Times έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η απαγωγή, η δολοφονία και η αποσυναρμολόγηση του δημοσιογράφου διεξήχθησαν από πράκτορες κοντά στον Mohammed bin Salman. Οι πράκτορες ταξίδεψαν στην Κωνσταντινούπολη για αυτόν τον σκοπό. Ο 34χρονος πρίγκιπας υποτίμησε σαφώς τις συνέπειες που θα είχε η δολοφονία στην παγκόσμια φήμη του και αυτή της χώρας του. Ο Jamal Khashoggi έχει ήδη γίνει σύμβολο των ακραίων κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι που αμφισβητούν τα αυταρχικά καθεστώτα που επιθυμούν να σκοτώσουν τους κριτικούς τους.
Ενώ είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε την πλήρη έκταση της πτώσης από τη δολοφονία του General Suleimani, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα είναι σημαντικό. Μέχρι στιγμής η αντίδραση της Τεχεράνης ήταν μέτρια και τόσο ο Ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Ayatollah Ali Khamenei, όσο και ο Πρόεδρος Trump έχουν δείξει σημάδια ότι θέλουν να αποφύγουν μια στρατιωτική κλιμάκωση. Αλλά είναι επικίνδυνο να υποθέσουμε ότι η ιρανική απάντηση θα παραμείνει περιορισμένη στην έναρξη 11 πυραύλων σε δύο βάσεις στο Ιράκ. Αυτή η επίθεση δεν προκάλεσε απώλειες ούτε σημαντικές υλικές βλάβες.
Η ιστορία δείχνει ότι, συχνότερα, οι αντιδράσεις των μεγάλων δυνάμεων στις επιθέσεις έχουν πιο μόνιμες συνέπειες από τις ίδιες τις επιθέσεις
Η Τεχεράνη συνήθως δεν ανταποκρίνεται αμέσως στις επιθέσεις των αντιπάλων της, αλλά μάλλον περιμένει να τους επιτεθεί πού και πότε αναμένεται λιγότερο. Για παράδειγμα, το 2012 δολοφονήθηκε ένας σημαντικός ιρανός επιστήμονας του οποίου έχει σημαντικές στρατιωτικές χρήσεις. Η ιρανική κυβέρνηση κατηγόρησε το Ισραήλ. Λίγο καιρό αργότερα, οι Ισραηλινοί διπλωμάτες επιτέθηκαν στη Γεωργία, την Ινδία και την Ταϊλάνδη, χώρες που δεν είχαν καμία σχέση με τη δολοφονία του Ιρανού επιστήμονα. Το 1992, το Ισραήλ σκότωσε έναν ηγέτη της Χεζμπολάχ. Δύο μήνες αργότερα, ένας βομβιστής αυτοκτονίας που χρηματοδοτήθηκε από το Ιράν οδήγησε ένα φορτηγό φορτωμένο με εκρηκτικά στην πρεσβεία του Ισραήλ στο Μπουένος Άιρες, προκαλώντας 29 θανάτους.
Οι επιπτώσεις της απόφασης για τη δολοφονία του Suleimani θα είναι πολλές και ποικίλες, αλλά δύο είναι ήδη αρκετά σαφείς. Το πρώτο είναι ότι η παρουσία των στρατιωτικών των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή θα επεκταθεί, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Το “φέρνοντας στρατιώτες στο σπίτι” ήταν μια εκλογική υπόσχεση και εξακολουθεί να είναι ένα κοινό σύνθημα που χρησιμοποιείται από τον Πρόεδρο Trump. Αυτή η υπόσχεση, η οποία είχε ήδη αποδειχθεί δύσκολο να εκπληρώσει, τώρα φαίνεται μακριά. Το δεύτερο αποτέλεσμα της δολοφονίας του Suleimani είναι ότι η πυρηνική συμφωνία του Ιράν, στην οποία η Ισλαμική Δημοκρατία υποσχέθηκε να περιορίσει το πυρηνικό της πρόγραμμα, είναι νεκρή. Στην πραγματικότητα, το Ιράν έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα αρχίσει να εμπλουτίζει το ουράνιο πέρα από τα συμφωνημένα όρια, τα οποία δεν είχε κάνει από την υπογραφή της συμφωνίας του 2015.
Η δολοφονία του Ιρανικού στρατηγού ενισχύει επίσης ένα σημαντικό – αν και ακούσιο – μάθημα για τους εχθρούς της Αμερικής: ότι πρέπει να έχουν πυρηνικά όπλα για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Γνωρίζουν ότι το Trump δεν θα δοκιμάσει ποτέ αυτό που έκανε στο Ιράν στη Βόρεια Κορέα, για παράδειγμα. Ο Kim Jong-un, ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί με πυρηνική απεργία. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα για το πώς η δολοφονία του Suleimani θα μπορούσε να ωθήσει τον πολλαπλασιασμό των πυρηνικών, κάτι που μας θέτει σε κίνδυνο όλους.
Η ιστορία δείχνει ότι, συχνότερα, οι αντιδράσεις των μεγάλων δυνάμεων στις επιθέσεις έχουν πιο διαρκή συνέπειες από τις ίδιες τις επιθέσεις. Για παράδειγμα, οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στο αμερικανικό κόστος της Αλ Κάιντα εκτιμάται ότι 500.000 δολάρια και προκάλεσαν περίπου 3.000 θανάτους. Η αντίδραση της Ουάσινγκτον σε αυτές τις τρομοκρατικές επιθέσεις προκάλεσε τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν – το μεγαλύτερο στην ιστορία των ΗΠΑ – με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες πολιτικούς και στρατιωτικούς θανάτους σε διάφορες χώρες και προκαλώντας ανείπωτο οικονομικό κόστος.
Η εξάλειψη του Suleimani, αναμφισβήτητα επικίνδυνου τρομοκράτη, σίγουρα θα φέρει κάποια οφέλη στις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους του. Αλλά θα έχει επίσης σημαντικό κόστος, πολλά από αυτά απροσδόκητα και, προς το παρόν, αόρατα. Η δολοφονία του Suleimani έχει τη δυνατότητα να γίνει πολύ ακριβή.
Κελάδημα @MoisesNaim
