Οι δύο μεγαλύτεροι ρυπαντές του κλίματος στον κόσμο είναι η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι ΗΠΑ προετοιμάζονται για μια δεύτερη προεδρική θητεία για τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος χαρακτήρισε την κλιματική αλλαγή φάρσα και τις ομοσπονδιακές επενδύσεις σε κλιματικές λύσεις “πράσινη νέα απάτη“.
Στην Κίνα, είναι μια διαφορετική ιστορία. Η Κίνα έχει καταστήσει σαφές ότι σχεδιάζει να είναι στην πρώτη γραμμή της κατασκευής λύσεων για το κλίμα – και της πώλησης τους σε όλο τον κόσμο.
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον κόσμο, τώρα σχεδόν κατασκευάζει τα δύο τρίτα της μεγάλης κλίμακας αιολικής και ηλιακής ενέργειαςσύμφωνα με το μη κερδοσκοπικό Global Energy Monitor.
Και η Κίνα διαδίδει τεχνολογίες κλιματικών λύσεων σε όλο τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Περπατήστε σε έναν εκθεσιακό χώρο ηλεκτρικών οχημάτων στην Κολομβία, τη Δομινικανή Δημοκρατία ή την Κένυα αυτές τις μέρες και το αυτοκίνητο που προσφέρεται είναι πιθανό να κατασκευάζεται στην Κίνα.
«Έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση όπου είναι καλό για αυτούς να πουλούν τεχνολογίες καθαρής ενέργειας στον κόσμο», λέει Άλεξ Γουάνγκκαθηγητής Νομικής στο UCLA επικεντρώθηκε στην κινεζική πολιτική για το κλίμα. «Είναι πολύ καλό από οικονομική άποψη, από άποψη φήμης και από περιβαλλοντική άποψη».
Όμως, ενώ η Κίνα είναι τώρα ο μεγαλύτερος παραγωγός και διανομέας τεχνολογιών κλιματικών λύσεων – ένας βασικός παραγωγός χρημάτων για την ταραγμένη οικονομία της – η χώρα εξακολουθεί να λαμβάνει περισσότερο από το ήμισυ της ισχύος της από τον άνθρακα. «Το οποίο συμβαίνει να είναι και το πιο βρώμικο ορυκτό καύσιμο», λέει Λι Σούοδιευθυντής του κόμβου για το κλίμα της Κίνας στην Asia Society, μια μη κερδοσκοπική εταιρεία.
Καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώνονται στην ετήσια Σύνοδος Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα Στο Αζερμπαϊτζάν, οι χώρες βλέπουν τις ΗΠΑ υπό μια χυδαία κυβέρνηση Μπάιντεν με λιγότερη επιρροή. Εν τω μεταξύ, η Κίνα σηματοδοτεί αυξημένο ρόλο στη διπλωματία για το κλίμα και συνεχή ηγετική θέση στις διεθνείς επενδύσεις για το κλίμα, παρά την περίπλοκη σχέση της με τον άνθρακα.
Οι σταθερές, μακροπρόθεσμες επενδύσεις της Κίνας σε κλιματικές λύσεις θα καταστήσουν δυσκολότερο για τις ΗΠΑ να ανταγωνιστούν σε αυτές τις βιομηχανίες, λέει ο Li. «Οι ΗΠΑ δεν θέλουν να μπουν σε έναν αγώνα επιτραπέζιας αντισφαίρισης με την Κίνα, γιατί αυτό το παιχνίδι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να το κερδίσουν», λέει.
Καλό για τον πλανήτη και την κινεζική οικονομία
Για την κινεζική κυβέρνηση και τον ιδιωτικό της τομέα, η επένδυση στις κλιματικές τεχνολογίες έχει νόημα. Η οικονομία της Κίνας είναι σε μια επιβράδυνσηαλλά ο τομέας του κλίματος και της ενέργειας της χώρας είναι ένα φωτεινό σημείο ώθηση της οικονομικής ανάπτυξης.
Η κινεζική κυβέρνηση έκανε επενδύσεις πριν από 15 έως 20 χρόνια σε τεχνολογίες για το κλίμα που αποδίδουν τώρα, λέει ο Wang. «Κυριαρχούν στον ήλιο, τον άνεμο, τις μπαταρίες, τα ηλεκτρικά οχήματα», λέει.
Μόνο τον Σεπτέμβριο, η Κίνα εγκατέστησε περίπου 20 γιγαβάτ ηλιακής ενέργειαςσύμφωνα με την κινεζική κυβέρνηση. Αυτή είναι αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για περίπου 3,6 εκατομμύρια σπίτια στις ΗΠΑ. Σε όλο το 2023 προστέθηκαν οι ΗΠΑ περίπου το ίδιο ποσό ηλιακής ενέργειας – 19 γιγαβάτσύμφωνα με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Τώρα η Κίνα αποκομίζει κέρδη πουλώντας κλιματικές τεχνολογίες όπως ηλεκτρικά οχήματα σε αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.
Υπάρχει μια επιχειρηματική στρατηγική και μια διπλωματική στρατηγική εδώ, λέει ο Li. Εκτός από το ότι είναι κερδοφόροι, οι κλιματικές επενδύσεις και οι πωλήσεις τεχνολογίας βοηθούν την Κίνα να οικοδομήσει διπλωματικούς δεσμούς.
Σε ομιλία του στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στο Αζερμπαϊτζάν, Αντιπρόεδρος της Κίνας Ντινγκ Σουεξιάνγκ είπε ότι η Κίνα κινητοποίησε περισσότερα από 24 δισεκατομμύρια δολάρια για τις αναπτυσσόμενες χώρες από το 2016 για να βοηθήσει την ανταπόκρισή τους στην κλιματική αλλαγή.
Ο Λι λέει ότι η Κίνα σηματοδοτεί ότι θα αναλάβει περισσότερο ηγετικό ρόλο για να διασφαλίσει ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες – που έκαναν το λιγότερο για να προκαλέσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη – θα λάβουν τα απαραίτητα κεφάλαια για το κλίμα.
Εν τω μεταξύ, υπό τον Τραμπ, οι ΗΠΑ αναμένεται να υποχωρήσουν από την κλιματική διπλωματία. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από την παγκόσμια συνθήκη για το κλίμα, τη συμφωνία του Παρισιού. Ο Πρόεδρος Μπάιντεν υπέγραψε διάταγμα την πρώτη ημέρα της θητείας του για την επιστροφή των ΗΠΑ στη συμφωνία. Οι ειδικοί για το κλίμα αναμένουν ότι ο Τραμπ θα απομακρύνει ξανά τις ΗΠΑ.
Η εξίσωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συν άνθρακα
Ως μέρος της συνθήκης του Παρισιού για το κλίμα, οι χώρες πρέπει να ανακοινώσουν στόχους για βαθύτερες περικοπές στη δική τους κλιματική ρύπανση έως το 2035. Η ελπίδα είναι ότι όλες οι περικοπές της ρύπανσης συνδυαστικά θα περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη σε 1,5 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τις μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες από τον τέλη του 1800. Πέρα από αυτό το όριο, τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως τα κύματα καύσωνα και οι καταιγίδες αναμένεται να επιδεινωθούν πολύ, λένε οι επιστήμονες.
Για τον μεγαλύτερο ρυπαίνοντα του κόσμου, το μέγεθος των περικοπών της ρύπανσης της Κίνας θα έχει παγκόσμιες συνέπειες, λέει ο Li. «Είναι πραγματικά, νομίζω, το πιο σημαντικό ζήτημα για να αποφασίσουμε αν ο κόσμος έχει την ευκαιρία να μείνει στον 1,5 βαθμό», λέει.
Υπάρχουν μερικοί καλοί δείκτες που η Κίνα θα κάνει μεγάλες περικοπές. Το 2020 η χώρα υποσχέθηκε να χτίσει 1.200 γιγαβάτ ανανεώσιμης ενέργειας έως το 2030περίπου το ίδιο ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ολόκληρων των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Κίνα ανακοίνωσε πρόσφατα ότι πέτυχε τον στόχο, έξι χρόνια νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα.
Από την άλλη πλευρά, η Κίνα έχει κατασκευάσει πολλά εργοστάσια άνθρακα στην εγχώρια αγορά τα τελευταία χρόνια, λέει Γε ΧουάνγκΚινέζος ερευνητής στο Global Energy Monitor. Πέρυσι η Κίνα ήταν υπεύθυνη Το 95% της κατασκευής ενέργειας από άνθρακα που έσπασε.
Ωστόσο, λέει, η Κίνα δεν χρησιμοποιεί όλη αυτή την ενέργεια του άνθρακα που θερμαίνει τον πλανήτη στο μέγιστο των δυνατοτήτων της. Αντίθετα, η χώρα χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο εργοστάσια άνθρακα ως εφεδρικά όταν δεν λειτουργούν ηλιακά ή αιολικά εργοστάσια ή όταν υπάρχει λιγότερη διαθέσιμη υδροηλεκτρική ενέργεια λόγω ξηρασίας, λέει Τζέρεμι Γουάλαςκαθηγητής Κίνας στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
«Μπορεί να σκεφτείτε ότι αν κατασκευάζατε ένα μεγάλο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας, θα το λειτουργούσατε συνεχώς», λέει ο Wallace. “Στην πραγματικότητα, το μέσο κινεζικό εργοστάσιο άνθρακα λειτουργεί με περίπου 50 τοις εκατό δυναμικότητα. Δηλαδή, το ήμισυ του χρόνου που λειτουργεί και το μισό χρόνο που δεν λειτουργεί.”
Ωστόσο, υπάρχουν περιφερειακές δυνάμεις που πιέζουν να διατηρήσουν τον άνθρακα ως μεγάλο μέρος του ενεργειακού μείγματος της Κίνας και να διατηρήσουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον άνθρακα. Για να επιτύχει τους κλιματικούς στόχους, η Κίνα θα πρέπει να υπολογίσει αυτές τις δυνάμεις, λέει ο Λι.
“Από αυτή την άποψη, η Κίνα δεν είναι τόσο διαφορετική από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Κίνα έχει τη δική της Δυτική Βιρτζίνια”, λέει ο Li. «Έχετε τοπικά συμφέροντα, έχετε σημαντικές επαρχίες που είναι εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα.”
Ένας παγκόσμιος πράσινος αγώνας
Παρά τους αντίθετους ανέμους από τα συμφέροντα του άνθρακα, πολλοί ειδικοί για το κλίμα είναι αισιόδοξοι ότι η Κίνα θα υιοθετήσει έναν φιλόδοξο στόχο για τη μείωση της κλιματικής ρύπανσης.
Η κλιματική ρύπανση της Κίνας προβλέπεται να αυξηθεί μόνο κατά 0,2% φέτος, με αποτέλεσμα πολλοί να εικάζουν ότι τα επίπεδα ρύπανσης θα κορυφωθούν σύντομα, ίσως και το επόμενο έτος. Ο Wallace και ο Li αναμένουν ότι η Κίνα θα ανακοινώσει έναν στόχο το 2035 που θα μειώσει την κλιματική ρύπανση κατά 25%-30% από την κορύφωση της χώρας.
Το αν οι ΗΠΑ θα ανακοινώσουν τον στόχο τους τις υπόλοιπες εβδομάδες της κυβέρνησης Μπάιντεν δεν είναι σαφές.
Ο Λι λέει ότι ένας φιλόδοξος κινεζικός στόχος θα ήταν μια νίκη για τον πλανήτη, την οικονομία της Κίνας και την τεχνολογία λύσεων για το κλίμα. «Θα διευκολύνει πραγματικά την περαιτέρω ανάπτυξη και την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άλλων καθαρών τεχνολογιών», λέει ο Li, «θα βάλει την Κίνα ακόμη πιο μπροστά από την παγκόσμια πράσινη οικονομική κούρσα».