Σιγά σιγά το Αφγανιστάν εξαφανίστηκε από τα πρωτοσέλιδα. Από την πτώση της Καμπούλ στους Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου 2021, οι διαδικασίες για την απόκτηση βίζας για τον ξένο Τύπο γίνονται όλο και πιο δραστικές χρόνο με το χρόνο. Στο εξής, όλοι οι δημοσιογράφοι που σχεδιάζουν να επισκεφθούν το Αφγανιστάν υποχρεούνται να παρέχουν στις αφγανικές αρχές μια λεπτομερή λίστα με τα θέματα που επιθυμούν να καλύψουν κατά τη διάρκεια της παραμονής τους, πριν λάβουν (ή όχι) τη συμφωνία των αρχών. Λίγοι τα καταφέρνουν.

Ο Ιρανός φωτογράφος Hashem Shakeri κατάφερε ωστόσο να κάνει πολλά ταξίδια μέχρι το 2023. Πέρασε ώρες με καθέναν από τους Αφγανούς που φωτογράφιζε, αφιερώνοντας χρόνο για να ακούσει προσεκτικά και να καταγράψει τις ιστορίες τους. Η περσική γλώσσα που ομιλείται στο Ιράν, η οποία είναι κοντά στο νταρί που μιλούν σε μεγάλο βαθμό οι Αφγανοί, και η πολιτιστική εγγύτητα μεταξύ αυτών των δύο γειτονικών χωρών διευκόλυναν το έργο του. “Επιπλέον, στο Ιράν, ζούμε κάτω από το ζυγό μιας καθυστερημένης κυβέρνησης. Τώρα είναι το ίδιο για τους Αφγανούς”, εξήγησε ο φωτογράφος Μ από την Τεχεράνη, όπου ζει.

Οι φωτογραφίες του, που τραβήχτηκαν ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες γωνιές του Αφγανιστάν, ζωγραφίζουν ένα πορτρέτο ενός λαού που στερήθηκε ελπίδας, που μερικές φορές παρασύρεται στην εξορία ως έσχατη λύση και εξακολουθεί να έχει τραυματιστεί, άμεσα ή έμμεσα, από τις βίαιες πληγές δεκαετιών πολέμου. Το μακροσκελές και πολύτιμο αυτό φωτογραφικό έργο, με τίτλο Κοιτάζοντας επίμονα την Άβυσσοείναι το θέμα μιας έκθεσης στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φωτογραφίας του Μπρίστολ στην Αγγλία.

«Δεν έχει μείνει καμία αχτίδα ελπίδας»

Μεταξύ των ανθρώπων που συνάντησε ήταν ένας φοιτητής που προετοιμαζόταν για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο όταν οι Ταλιμπάν ήρθαν στην εξουσία. Μη μπορώντας να πραγματοποιήσει το όνειρό της, επέλεξε, παρά τους κινδύνους, να διδάξει σε υπόγεια σχολεία για κορίτσια, καθώς κάθε εκπαίδευση τους απαγορεύτηκε μετά την ηλικία των 12 ετών. Πριν από λιγότερο από ένα χρόνο, κέρδισε μια υποτροφία για σπουδές στο Μπαγκλαντές, όπου τώρα έχει κατασταλάξει. Σε επαφή με τον Shakeri, η νεαρή εξήγησε την απόφασή της ως εξής: «Όσο σκληρά κι αν προσπάθησα να μείνω στο Αφγανιστάν… δεν είχε μείνει καμία αχτίδα ελπίδας».

Μια άλλη Αφγανή, 21 ετών, σπούδαζε δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ όταν οι Ταλιμπάν ανέκτησαν την εξουσία. Μαζί με άλλες γυναίκες διαμαρτυρήθηκε για τους νέους κατασταλτικούς νόμους και, όπως δεκάδες άλλες ακτιβίστριες, συνελήφθη. Αφού πέρασε περισσότερες από 40 ημέρες πίσω από τα κάγκελα, πήγε εξορία στο Πακιστάν, όπου συνεχίζει τις δραστηριότητές της υπέρ της χειραφέτησης των γυναικών.

Ο τρόμος και η απελπισία που ενστάλαξαν οι Ταλιμπάν επηρεάζουν επίσης τους άνδρες, ιδιαίτερα μεταξύ της σιιτικής μειονότητας των Χαζάρα. Τέτοια είναι η περίπτωση ενός νεαρού αγοριού, τώρα 18 ετών. Γεννημένος μετά την πρώτη βασιλεία των Ταλιμπάν (1996-2001), αυτός ο Αφγανός είχε ακούσει μόνο για τις καταχρήσεις που έκαναν οι Σουνίτες φονταμενταλιστές σε σιίτες.

Σας απομένει να διαβάσετε το 35,87% αυτού του άρθρου. Τα υπόλοιπα είναι μόνο για συνδρομητές.