Απόψεις | Olena Sokalska, ζωγραφική πόνος

Οι πόλεμοι σκοτώνουν, σκοτώνουν πραγματικούς ανθρώπους που αφήνουν πίσω τους αγαπημένους τους για πάντα. «Βρίσκεσαι σε ένα πλήρες κενό, είναι σαν μια μαύρη τρύπα: κανείς δεν συνειδητοποιεί πραγματικά τι νιώθει μια γυναίκα που έχει χάσει τον σύζυγό της», λέει η Olena Sokalska, η ιδρύτρια του «Alive. True Love Stories», ένα έργο που στοχεύει να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του πένθους διατηρώντας παράλληλα ζωντανή τη μνήμη όσων δεν επέστρεψαν ποτέ από το μέτωπο της μάχης. Πως; Με ζωγραφική. Οι χήρες των θυμάτων, βοηθούμενες από εθελοντές καλλιτέχνες, εκφράζουν την ψυχική τους κατάσταση δημιουργώντας πίνακες και σχέδια ή αφηγούνται τις ιστορίες των έρωτών τους. «Υπάρχει απόλυτη εμπιστοσύνη. Κανείς δεν σε κρίνει. Πολλοί από εμάς ανασύρθηκαν από την άβυσσο», είπε στο BBC η Μαρία Ιβασσένκο, σύζυγος του Πάβλο, ο οποίος πέθανε το καλοκαίρι του 2022 κατά τη διάρκεια μιας αντεπίθεσης στην περιοχή Χερσώνα.
   
«Αυτοί οι πίνακες σηματοδοτούν το τέλος μιας ζωής και την αρχή μιας νέας», λέει η Sokalska, η οποία είχε την ιδέα να ξεκινήσει την καλλιτεχνική-θεραπευτική ένωση μετά την απώλεια του συζύγου της σε τροχαίο ατύχημα. «Κατάλαβα – εξηγεί – το συναισθηματικό ταξίδι της χηρείας». «Δώσαμε αυτό το όνομα στην ομάδα – προσθέτει – γιατί οι γυναίκες πρέπει να νιώθουν ζωντανές. Όταν ζωγραφίζεις σκέφτεσαι μόνο αυτό». Η πρωτοβουλία «Alive» εντάσσεται γενικότερα στις προσπάθειες που γίνονται στην Ουκρανία για την υποστήριξη της ψυχολογικής αντίστασης στον πόνο, τον κίνδυνο και την ανασφάλεια. Η επιδείνωση της ψυχικής υγείας του πληθυσμού είναι ένα από τα πολλά προβλήματα που προκαλεί η παράταση του πολέμου.

Δυόμιση χρόνια μετά την έναρξη της σύγκρουσης μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα συνολικά θύματα είναι περίπου ένα εκατομμύριο. Σύμφωνα με το Wall Street Journalπου επικαλέστηκε αξιόπιστες πηγές τον Σεπτέμβριο, 80.000 Ουκρανοί έχασαν τη ζωή τους και 400.000 τραυματίστηκαν. Αν δεν ήταν αρκετός αυτός ο απολογισμός, έρχονται συχνά ειδήσεις φρίκης, όπως ο πυροβολισμός στο Donbass τουλάχιστον δεκαέξι στρατιωτών του Κιέβου που είχαν παραδοθεί, όπως αναφέρθηκε στις 3 Οκτωβρίου στο Corriere della Sera από τον Lorenzo Cremonesi. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Βλαντιμίρ Ζελένσκι πρέπει να βοηθηθεί όλο και περισσότερο για να υπερασπιστεί τον εαυτό του, χωρίς να τίθενται όρια στη δράση του. Και η ειρήνη –μια ειρήνη που δεν είναι υποταγή– θα μπορέσει να εμπνεύσει τους πίνακες των γυναικών της Olena.