Είναι πλέον καλά τεκμηριωμένο ότι στη Γερμανία τα κόμματα του κέντρου χάνουν την εξουσία τους. Εδώ και αρκετά χρόνια, μάλιστα, έχουν βρεθεί να ωθούνται σε μια γωνία από μια επίμονη ακροδεξιά, αλλά η είδηση είναι ότι σήμερα δέχονται bullying και στα αριστερά.
Το Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW) είναι το κόμμα που πήρε το όνομά του από μια από τις γερμανικές πολιτικές προσωπικότητες που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην κορυφή του κύματος. Κομμουνίστρια στην ανατολική Γερμανία την εποχή της επανένωσης στη δεκαετία του 1990, η Βάγκενκνεχτ έχει συχνά συγκριθεί με τη Ρόζα Λουξεμβούργο, την κομμουνίστρια αντίσταση που δολοφονήθηκε το 1919. Είναι παντρεμένη με τον Oskar Lafontaine, πρώην ηγέτη του SPD και πρώην υπουργό Οικονομικών. Έχει τις ρίζες του στο παλιό αριστερό κόμμα, από το οποίο αποχώρησε πέρυσι σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την υποστήριξη της γερμανικής κυβέρνησης στην Ουκρανία. Νωρίτερα φέτος, ίδρυσε το δικό της κόμμα και κέρδισε αρκετές έδρες στο κοινοβούλιο, τόσο στις ευρωεκλογές του Ιουνίου όσο και σε τρεις περιφερειακές εκλογές τον περασμένο μήνα. Στο Βραδεμβούργο, στις 22 Σεπτεμβρίου, συγκέντρωσε το 13,5% των ψήφων, ξεπερνώντας το CDU. Σήμερα διατηρεί την ισορροπία σε δύο περιοχές της ανατολικής Γερμανίας, συμπεριλαμβανομένου του Βραδεμβούργου. Δεν θα υπάρξουν πιθανοί συνασπισμοί χωρίς αυτήν, ειδικά δεδομένου του γεγονότος ότι η προσωπική της επιρροή υπερβαίνει κατά πολύ το ποσοστό των ψηφοφόρων της.
Η άνοδός του έχει βάρος που ξεπερνά κατά πολύ τη γερμανική πολιτική, ακριβώς λόγω της δηλωμένης αντίθεσής του στη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία. Χέρι-χέρι με την αντιμεταναστευτική ρητορική που διαδίδεται από το ακροδεξιό κόμμα, AfD, το οποίο έχει πλέον μολύνει ακόμη και το πιο συντηρητικό τμήμα του εκλογικού σώματος, οι θέσεις της Sahra Wagenknecht για την Ουκρανία επηρεάζουν τον λόγο της αριστεράς, ακόμη και μέσα στο ίδιο το SPD .
Ο Βάγκενκνεχτ χλευάζει τους φιλουκρανούς Πράσινους ως μητροπολιτικές ελίτ, μια γλώσσα δανεισμένη από τη δεξιά. Ξεχωρίζει μεταξύ των αριστερών πολιτικών και για τον αγώνα του κατά της μετανάστευσης. Κατά τη γνώμη μου, το Wagenknecht αντιπροσωπεύει μια νέα υβριδική τάξη, μια αριστερή πολιτική που έχει υιοθετήσει τις μάχες της δεξιάς.
Για τον Όλαφ Σολτς το πρόβλημα είναι πολύ ακανθώδες. Όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022, η Γερμανίδα καγκελάριος δεν αντιμετώπισε καμία πραγματική αντίθεση στη διακοπή των σχέσεων με τη Ρωσία, τάσσοντας σταθερά τη Γερμανία στο πλευρό της Ουκρανίας. Επιπλέον, αύξησε τους αμυντικούς προϋπολογισμούς για να ταιριάζει με τους στόχους που έθεσε το ΝΑΤΟ.
Η Wagenknecht, ωστόσο, αμέσως αποκάλυψε ότι ήταν ο πιο σκληρός αντίπαλός του, καλύπτοντας ένα κενό στη γερμανική πολιτική σκηνή. Εξ όσων γνωρίζω, υπάρχουν πολλοί Ανατολικογερμανοί που παίρνουν μετριοπαθείς θέσεις στα περισσότερα τρέχοντα ζητήματα και που δεν θα ονειρευόντουσαν ποτέ να ψηφίσουν υπέρ του AfD, ωστόσο αυτά τα ίδια άτομα φιλοδοξούν να βελτιώσουν τις σχέσεις με τη Ρωσία, αφού τόσοι πολλοί έχουν κάνει δουλειές με τους Σοβιετικούς στον κομμουνισμό . Για αυτούς, το Wagenknecht είναι το σύμβολο μιας Ανατολικής Γερμανίας περήφανης για το παρελθόν της. Εκτός από τις δηλώσεις του για την Ουκρανία και τη μετανάστευση, το άλλο μεγάλο θέμα του Wagenknecht είναι η παρακμή της γερμανικής βιομηχανίας. Είναι εύκολο να δούμε τη σύνδεση μεταξύ αυτών των τριών προβλημάτων. Η Ρωσία ήταν ο προμηθευτής φυσικού αερίου στη βαριά βιομηχανία της Γερμανίας και η μετανάστευση, είπε, μειώνει τους βιομηχανικούς μισθούς. Εν ολίγοις, η Sahra Wagenknecht έχει γίνει το παιδί της πολιτικής αφίσας για τους ιστοτόπους του Brownfield.
Επιπλέον, με τη θέση του για την Ουκρανία, ο Βάγκενκνεχτ ηγείται της αντίστασης ενάντια στον εκδυτικισμό της Γερμανίαςαυτό ακριβώς που ο Όλαφ Σολτς είχε αποκαλέσει περίφημα «μια αλλαγή εποχής» αμέσως μετά την εισβολή στην Ουκρανία, μια δήλωση που είχε προκαλέσει μεγάλο σάλο στα διπλωματικά γραφεία των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Ήταν οι λέξεις που ήθελαν να ακούσουν οι σύμμαχοι της Γερμανίας. Ωστόσο, στο εσωτερικό της χώρας, οι υποστηρικτές της ιδέας αποδείχθηκε ότι ήταν μια σχετικά μικρή πλειοψηφία.
Οι Ανατολικογερμανοί δεν θέλουν πραγματικά να ακούσουν για εποχικές αλλαγές. Οι πολιτικοί ηγέτες τους, πολλοί από τους οποίους σοσιαλδημοκράτες, ήταν το επίκεντρο των διμερών ανταλλαγών με τη Ρωσία. Μιλάμε για τον Matthias Platzeck, πρώην επικεφαλής του SPD, τη Manuela Schwesig, πρωθυπουργό του Mecklenburg-Vorpommern και τον Rolf Mützenich, τον σημερινό αρχηγό του SPD στη Bundestag, που έχουν βασίσει ολόκληρη την πολιτική τους καριέρα σε αυτές τις σχέσεις. Ωστόσο, μόνο ο Βάγκενκνεχτ έχει το θάρρος να εκφράσει ανοιχτά αυτό που πιστεύουν πραγματικά πολλοί Σοσιαλδημοκράτες, δηλαδή ότι η άνευ όρων υποστήριξη της Γερμανίας στην Ουκρανία ήταν ένα λάθος. Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Σάχρα Βάγκενκνεχτ θα αντιπροσωπεύει μια ανησυχητική ανησυχία για την αριστερά.
Το SPD ακολούθησε τις κινήσεις του Scholz, αν και απρόθυμα. Το κόμμα σχεδόν επαναστάτησε ενάντια στην πρόσφατη πρότασή του να επιτραπεί η τοποθέτηση αμερικανικών πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς σε γερμανικό έδαφος. Η νέα εποχή του Scholz προφανώς δεν συγκεντρώνει τις συμπάθειες όλων των μελών του SPD.
Έκτοτε, ο καγκελάριος άλλαξε τη μελωδία του, ξεκινώντας την πρωτοβουλία μιας ειρηνευτικής διάσκεψης για την Ουκρανία, στην οποία συμμετέχει και η Ρωσία. Αυτή είναι η διπλωματική στρατηγική του. Αλλά ο Scholz έχει ελάχιστο άμεσο έλεγχο στην πορεία της σύγκρουσης, και κατά συνέπεια ελάχιστο έλεγχο στο δικό του πολιτικό μέλλον. Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: θέλει να δει ένα τέλος σε αυτόν τον πόλεμο με κάθε κόστος. Ο Βάγκενκνεχτ είναι ήδη αγκάθι στο πλευρό του, έτοιμος να τον βασανίσει με ολοένα και μεγαλύτερη επιμονή ενόψει των εκλογών.
Ο κίνδυνος, για τον Scholz, είναι οι πρόωρες εκλογές. Μετά από μια σειρά από καταστροφικές ήττες, το FDP απειλεί να τραβήξει την κυβέρνηση νωρίτερα από το αναμενόμενο. Ένας Γερμανός κωμικός ζήτησε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο για να μπορέσει να εξετάσει τα τελευταία εκλογικά αποτελέσματα του κόμματος. Μια πολιτική ήττα για τον Όλαφ Σολτς θα λειτουργούσε σίγουρα υπέρ του Βάγκενκνεχτ.
Η έκκληση της Sahra Wagenknecht για τους ψηφοφόρους έγκειται αποκλειστικά στη νοσταλγική αναφορά στα υποτιθέμενα χρυσά χρόνια του ρωσο-γερμανικού πολιτικού άξονα. Κατά την άποψή μου, ο Βάγκενκνεχτ εμπίπτει στην κατηγορία του επιτυχημένου πολιτικού, αλλά σε σαφώς ελαττωματικές υποθέσεις. Η βιομηχανική παρακμή έχει βαθιές αιτίες που δεν έχουν καμία σχέση με τη Ρωσία, αλλά μάλλον με την έλλειψη επενδύσεων, την απουσία στρατηγικής διαφοροποίησης, καθώς και την απόρριψη της ψηφιοποίησης. Οι αγαπημένες –και, ας είμαστε ειλικρινείς, τρομερές– μέρες που πέρασαν, όταν ο Gerhard Schröder έκανε σάουνα με τον Πούτιν, δεν θα επιστρέψουν ποτέ. ούτε το Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, όπου Ρώσοι και Γερμανοί επιχειρηματίες έκαναν επιχειρήσεις, δεν θα επιστρέψει ποτέ. Οι αγωγοί φυσικού αερίου Nord Stream, που υπονομεύονται στη Βαλτική Θάλασσα, δεν θα αποκατασταθούν. Στο τέλος του πολέμου, ενώ οι κυρώσεις είναι πιθανό να αρθούν σταδιακά, οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας δεν θα επιστρέψουν ποτέ όπως ήταν πριν.
Μέχρι να αποφασίσει να συμβιβαστεί με την πραγματικότητα, η Sahra Wagenknecht θα συνεχίσει να ασκεί την ανησυχητική της γοητεία στον γερμανικό λαό, ειδικά στα ανατολικά, καθώς και σε πολλά μέλη του SPD. Και δυστυχώς, σε αντίθεση με τον Όλαφ Σολτς, ο Βάγκενκνεχτ είναι ένας οξυδερκής πολιτικός με εξαιρετικές ρητορικές ικανότητες.
Υπό μια ορισμένη έννοια, Η Sahra Wagenknecht είναι εμβληματική μιας ολόκληρης πολιτικής τάξηςόπου κάθε εκθέτης ενσαρκώνει κάποια πτυχή του παρελθόντος στην οποία αποφάσισε να προσκολληθεί, όποιο κι αν είναι το κόστος.
(Μετάφραση Rita Baldassarre)
5 Οκτωβρίου 2024
© ΜΕ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΟΛΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ