Απόψεις | Οι ασάφειες (και τα χάλια) για την Ουκρανία

Η Ιταλία διστακτική. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είπε ναι σε ένα ψήφισμα υπέρ της Ουκρανίας που περιέχει ένα βασικό σημείο: το Κίεβο θα μπορεί να χρησιμοποιήσει δυτικά όπλα για να χτυπήσει βάσεις στη Ρωσία από τις οποίες προέρχονται οι επιθέσεις στο κυρίαρχο έδαφός του. Αυτό που ακολουθεί, σε ό,τι αφορά τις αντιπροσωπείες της χώρας μας, βρίσκεται στα μισά του δρόμου ανάμεσα σε μπέρδεμα και γλωσσολαλιά.
Ο Fratelli d’Italia ψήφισε όχι σε αυτό το απόσπασμα, ζητώντας να επιλέξουν τα μεμονωμένα έθνη. Όχι και από τη Λίγκα, και από τη Forza Italia, που ξεχώρισε από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με εξαίρεση τον Μασιμιλιάνο Σαλίνι. Όχι με διαιρέσεις από το Δημοκρατικό Κόμμα, με το ναι της Pina Picierno και της Elisabetta Gualmini και με μια δυσαρεστημένη μεταρρυθμιστική περιοχή που δεν ψηφίζει. Όχι, πιο προφανές, από τα Πέντε Αστέρια, τους Πράσινους και την Αριστερά. Ακολουθεί η τελική ψηφοφορία, η οποία περιέχει επίσης αυτό το σημείο. Ναι λοιπόν από την FdI και τη Forza Italia, όχι από τη Λέγκα, ναι από το Δημοκρατικό Κόμμα, συμπεριλαμβανομένων προφανώς των μεταρρυθμιστών, με την Cecilia Strada και τον Marco Tarquinio να απέχουν. Και πάλι όχι για τα Πέντε Αστέρια και για τον Βέρντι και την Αριστερά, ενώ ο Κάρλο Καλέντα είπε ναι μόνο για το κοινό, γιατί ο τρίτος πόλος δεν υπάρχει πια και δεν έχει εκπροσώπους στην Ευρώπη. Όλα με όλο τον σεβασμό στο ευρύ πεδίο.

Απερίσκεπτος να ισχυριστεί κανείς ότι δόθηκε το πράσινο φως για να βομβαρδίσουν τους Ρώσους. Και είναι δύσκολο να υποστηρίξουμε ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν πόλεμο αντιπροσώπων από τη Δύση εναντίον της Μόσχας. Όταν οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών κατέστησαν σαφές ότι ο Πούτιν δεν θα σταματήσει, ο Τζο Μπάιντεν πρόσφερε στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι μια οδό διαφυγής σε μια φίλη χώρα. Ήταν αυτός που είπε όχι, με την υποστήριξη όλης της Ουκρανίας, εκείνη η Ουκρανία που, σύμφωνα με την προπαγάνδα του Πούτιν, έσπευσε να υποδεχτεί τους Ρώσους στρατιώτες ως απελευθερωτές.
Το Στρασβούργο δεν μπορεί να είναι μια ανάλαφρη επιλογή, θα ήταν ανεύθυνο. Και η ιταλική ασάφεια δεν μπορεί απλώς να κατηγορηθεί για δειλία. Επίσης, επειδή η υποστήριξη των βασικών κομμάτων στην Ουκρανία σίγουρα δεν μειώνεται, ακόμα κι αν υποφέρει από εμφανή δειλία. Ο κίνδυνος της πυρηνικής απειλής, που επιδεικνύεται επανειλημμένα από τη Μόσχα, δεν αποτελεί ανησυχία που πρέπει να απορριφθεί με ένα σήκωμα των ώμων. Ωστόσο, με την προϋπόθεση ότι δεν θα χάσουμε τα βασικά σημεία αυτής της τραγωδίας, που έχει κυριεύσει την Ευρώπη και τον κόσμο εδώ και δυόμισι χρόνια και έχει ήδη προκαλέσει πάνω από ένα εκατομμύριο θανάτους και τραυματισμούς. Υπάρχει ένας επιτιθέμενος και υπάρχει ένας επιτιθέμενος, που υπερασπίζεται τον εαυτό του με νύχια και με δόντια, που προστατεύει την εισβολή και την κατεστραμμένη χώρα του. Δεν του επιτρέπει να προσπαθεί να σταματήσει τις επιθέσεις όπου προέρχονται από ένα στήριγμα για την άμυνα; Εκτός αν νομίζετε ότι το Κίεβο θέλει να εισβάλει και να κατακτήσει τη Μόσχα. Σε μια φρίκη τέτοιας κλίμακας το γκροτέσκο δεν επιτρέπεται. Για να μην αναφέρουμε ότι το ίδιο πράσινο φως για το Κίεβο να επεκτείνει το εύρος της άμυνάς του μπορεί να βοηθήσει να καταλάβει ο Πούτιν ότι και αυτός θα πρέπει να αναζητήσει διέξοδο.

Στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπάρχει επίσης ένα σημείο το οποίο, περισσότερο από άλλες φορές, εγείρει το ζήτημα της επείγουσας προσέγγισης σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων για την ειρήνη. Η Ιταλία πρέπει επίσης, θα πρέπει, να αναρωτηθεί ποιος είναι ο δρόμος για να φιμώσει τα όπλα. Ένας δρόμος είναι ο μόνος που ο Πούτιν φαίνεται να θέλει να δει: η προσάρτηση μέρους της επικράτειας, αφού έπρεπε να εγκαταλείψει τα πάντα, χάρη στην αντίσταση. Το άλλο είναι να αρνηθείς την άνευ όρων παράδοση και να διαπραγματευτείς χωρίς να υποταχθείς.

Το ψήφισμα που εγκρίθηκε χθες δεν είναι δεσμευτικό για τα κράτη. Ο σεβασμός της εθνικής αυτονομίας δεν πρέπει να απορριφθεί ως ανοησία. Ανοίγουν χώροι για προβληματισμό. Αλλά πρέπει να υπάρχει λόγος για τον οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες, η καθεμία για τον εαυτό τους, ξοδεύουν τεράστια ποσά για την άμυνα και αντ’ αυτού, όλες μαζί, η ήπειρος είναι σχεδόν ασήμαντη. Ο συναγερμός του Μάριο Ντράγκι, για μια κατεστραμμένη Ευρώπη που θέτει υπό αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξή της, ισχύει προς όλες τις κατευθύνσεις.
Προφανώς δεν είναι καλό που στην Ιταλία η πλειοψηφία και η αντιπολίτευση, σε ένα τόσο σημαντικό θέμα, δεν μπορούν να πορευτούν μαζί με πιο γραμμικό τρόπο. Υπάρχει πράγματι μια χώρα που δικαίως έχει κουραστεί από τον πόλεμο, αλλά υπάρχει επίσης η εντύπωση ότι οι εκλογικοί λόγοι έχουν αυξανόμενο βάρος. Υπάρχει όμως μια γενιά Ευρωπαίων που έχει την εξαιρετική ευκαιρία να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς με τον εικοστό αιώνα. Ένας αιώνας μεγάλων κατακτήσεων, πνιγμένος από την αξίωση να συντρίψουν την ελευθερία των λαών.