Απόψεις | Πανώλη των χοίρων, κίνδυνοι και ευθύνες

Όπως ήταν βέβαιο ότι θα συμβεί, Η αφρικανική πανώλη των χοίρων έχει εισέλθει στην εφοδιαστική αλυσίδα της χοιροτροφίας με όλη την καταστροφική της δύναμη. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να υπογραμμίσω είναι ότι αυτός ο ιός είναι πολύ επιλεκτικός ως προς την ικανότητά του να μολύνει τους ξενιστές του που είναι μόνο αυτοϊδρώνες: χοίρους, αγριογούρουνους και αγριόχοιρους. Δεν έχει αναφερθεί ποτέ περίπτωση μόλυνσης σε ανθρώπους ή μετάδοσης σε άλλα είδη θηλαστικών.

Αλλά τότε γιατί γίνεται τόσος λόγος για αυτό; Επειδή αυτός ο ιός ταξιδεύει όπως ο άνεμος μόλις εισέλθει σε φάρμες και προκαλεί μεγάλη ταλαιπωρία στα προσβεβλημένα ζώα που αναπόφευκτα πεθαίνουν. Θα αναρωτηθείτε: γιατί δεν εμβολιάζονται αυτά τα καημένα τα θηρία; Γιατί, δυστυχώς, Μετά από δεκαετίες έρευνας στα πιο προηγμένα ιολογικά κέντρα στον κόσμο, δεν κατέστη δυνατό να παραχθεί ένα εμβόλιο που να έχει τα χαρακτηριστικά αποτελεσματικότητας και αβλαβούς που αναμένονται από τις αρμόδιες αρχές. Έτσι παλεύουμε με γυμνά χέρια και το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να ελέγξουμε την ασθένεια με δρακόντεια μέτρα βιοασφάλειας. Δηλαδή, Εφαρμόστε μέτρα lockdown στις χοιροτροφικές μονάδες: μπλοκάρετε την κίνηση των ζώων εντός των «κόκκινων» ζωνών και μην επιτρέπετε την έξοδο χοίρων ή άλλου μολυσμένου υλικού από τις κλειστές περιοχές. Ένα από τα καταραμένα χαρακτηριστικά αυτού του ιού είναι ότι είναι εξαιρετικά ανθεκτικός: επιβιώνει για μήνες στα πτώματα νεκρών ζώων, στο έδαφος, σε υψηλές θερμοκρασίες και στα προϊόντα που λαμβάνονται από χοίρους. Αλλά όχι μόνο αυτό, και στα παπούτσια των χειριστών και στα ρούχα τους και σε όλα τα εργαλεία και τα μέσα που χρησιμοποιούνται στην εκτροφή. Ένας αόρατος και επίμονος εχθρός.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μας επέπληξε πριν από λίγους μήνες για το πώς αντιμετωπίστηκαν τα πρώτα σημάδια αυτής της μόλυνσης στο ιταλικό έδαφος: ακατάλληλα, σύμφωνα με τους ειδικούς των Βρυξελλών. Κατά συνέπεια, το Υπουργείο Υγείας έχει πρόσφατα αναθεωρήσει και επικαιροποιήσει τους κανόνες ελέγχου, καθιστώντας τους πολύ πιο αυστηρούς γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος να σταματήσει η ασθένεια. Στην πραγματικότητα, κινδυνεύουμε να καταστρέψουμε έναν βασικό τομέα για τα ιταλικά αγροδιατροφικά προϊόντα. Όχι μόνο αυτό: Η αφρικανική πανώλη των χοίρων είναι τόσο επικίνδυνη ασθένεια για τη χοιροτροφία που καμία χώρα δεν είναι διατεθειμένη να διακινδυνεύσει να την εισαγάγει στα σύνορά της. Στην ορολογία λέμε «μας κλείνουν»: τι σημαίνει; Σημαίνει ότι οι χώρες στις οποίες εξάγουμε προϊόντα χοιρινής προέλευσης (ζαμπόν, σαλάμι, χοιρινό λίπος, σοπρέσα, φινοκιώνα) δεν θα εισάγουν πλέον τα προϊόντα μας, που θεωρούνται σε κίνδυνο λόγω της εισαγωγής του ιού στην επικράτειά τους, και επομένως η αξία θα δραστική μείωση των εξαγωγών του κλάδου.

Μερικοί αριθμοί για να καταλάβουμε το μέγεθος της καταστροφής αν δεν ανακοπεί η εξάπλωση της νόσου. Ο κλάδος, συνολικά, έχει οικονομική αξία 20 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 2,1 δισ. συνδέονται με εξαγωγές) και απασχολεί 100.000 άτομα σε όλα τα τμήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας. Παρά τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν τα τελευταία χρόνια, στα οποία η ασθένεια αναφέρθηκε κυρίως σε αγριόχοιρους, οι εξαγωγές προς τον Καναδά και τις ΗΠΑ κατέγραψαν αύξηση 30% το πρώτο 4μηνο του 2024 και οι πωλήσεις στο εξωτερικό είναι ο μόνος πιθανός τομέας οικονομικής ανάπτυξης που χρειαζόμαστε τόσο πολύ.

Είναι επείγον, πράγματι πολύ επείγον, να ακολουθήσουμε δουλικά τις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Υπουργείου και, κυρίως, να χρηματοδοτήσουμε τις επιχειρήσεις ελέγχου ασθενειών που είναι προφανώς πολύ ακριβά αλλά σίγουρα πολύ λιγότερο ακριβά από την έκρηξη της νόσου σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού χοίρων. Η Ιταλία δικαίως είναι περήφανη για τον αγροδιατροφικό της τομέα και στο εξωτερικό τα προϊόντα μας θεωρούνται εξαιρετικά λόγω της ιστορίας και της μοναδικότητάς τους.

Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί η δημιουργία καπνού 20 δισεκατομμυρίων και 100.000 θέσεων εργασίας είναι να σεβόμαστε τους κανόνες και να κάνουμε μια προσπάθεια συλλογικής ευθύνης που περιλαμβάνει την αλυσίδα εφοδιασμού σε όλα τα στοιχεία τηςτα εμπλεκόμενα θεσμικά όργανα και φορείς που πρέπει να κατανοήσουν ότι αυτό αποτελεί προτεραιότητα και ότι, ως εκ τούτου, πρέπει να διατεθούν άμεσα πόροι για την προστασία μιας από τις ναυαρχίδες του Made in Italy.