Σε αυτήν την υποβρύχια φωτογραφία που τραβήχτηκε στις 5 Απριλίου 2024, η θαλάσσια βιολόγος Anne Hoggett κάνει αναπνευστήρα για να επιθεωρήσει και να καταγράψει λευκασμένα και νεκρά κοράλλια γύρω από το νησί Lizard στο Great Barrier Reef, που βρίσκεται 270 χιλιόμετρα βόρεια του Cairns της Αυστραλίας. | Φωτογραφία: David Gray/AFP
Η μαζική λεύκανση κοραλλιογενών υφάλων σε όλο τον κόσμο από τον Φεβρουάριο του 2023 είναι πλέον η πιο εκτεταμένη που έχει καταγραφεί, δήλωσε η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA).
Ένα εκπληκτικό 77% των περιοχών κοραλλιογενών υφάλων του κόσμου – από τον Ατλαντικό μέχρι τον Ειρηνικό μέχρι τους Ινδικούς ωκεανούς – έχουν υποστεί μέχρι στιγμής θερμικό στρες σε επίπεδο λεύκανσης, σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα, καθώς καταγράφουν τα καύσιμα της κλιματικής αλλαγής και οι θερμοκρασίες των ωκεανών σχεδόν ρεκόρ σε όλο τον κόσμο.
“Αυτό το γεγονός εξακολουθεί να αυξάνεται σε χωρική έκταση και έχουμε σπάσει το προηγούμενο ρεκόρ κατά περισσότερο από 11% σε περίπου το μισό χρονικό διάστημα”, δήλωσε ο συντονιστής του NOAA Coral Reef Watch Derek Manzello. «Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να έχει σοβαρές συνέπειες για την τελική απάντηση αυτών των υφάλων σε αυτά τα γεγονότα λεύκανσης».
Η αρχή των κοραλλιογενών υφάλων NOAA κήρυξε το παγκόσμιο γεγονός λεύκανσης τον Απρίλιο του 2024, καθιστώντας το το τέταρτο του είδους του από το 1998. Το προηγούμενο ρεκόρ από τη μαζική λεύκανση από το 2014 έως το 2017 επηρέασε λίγο κάτω από το 66 τοις εκατό της παγκόσμιας έκτασης των υφάλων.
Προκαλούμενη από το θερμικό στρες στους θερμούς ωκεανούς, η λεύκανση των κοραλλιών εμφανίζεται όταν τα κοράλλια διώχνουν τα πολύχρωμα φύκια που ζουν στους ιστούς τους. Χωρίς αυτά τα βοηθητικά φύκια, τα κοράλλια γίνονται χλωμά και είναι ευάλωτα στην πείνα και τις ασθένειες. Ένα λευκασμένο κοράλλι δεν είναι νεκρό, αλλά οι θερμοκρασίες των ωκεανών πρέπει να χαλαρώσουν για οποιαδήποτε ελπίδα ανάκαμψης.
Τουλάχιστον το 14% των εναπομεινάντων κοραλλιών στον κόσμο εκτιμάται ότι πέθαναν στα δύο προηγούμενα παγκόσμια γεγονότα λεύκανσης.
Αν και αυτή η μαζική λεύκανση είναι ήδη η πιο διαδεδομένη, επηρεάζοντας υφάλους σε 74 χώρες και εδάφη, η NOAA μέχρι στιγμής δεν την αποκαλεί, τη «χειρότερη» που έχει καταγραφεί. Τους επόμενους μήνες και χρόνια οι επιστήμονες θα πραγματοποιήσουν υποβρύχιες αξιολογήσεις νεκρών κοραλλιών για να βοηθήσουν να υπολογιστεί η σοβαρότητα της ζημιάς.
«Φαίνεται πιθανό ότι θα σπάσει ρεκόρ όσον αφορά τις επιπτώσεις», είπε ο Manzello. «Δεν είχαμε ποτέ ξανά τόσο μεγάλη εκδήλωση λεύκανσης κοραλλιών».
Μόλις τις τελευταίες έξι εβδομάδες επιβεβαιώθηκε λεύκανση στα νερά του Παλάου, του Γκουάμ και του Ισραήλ. Το θερμικό στρες παραμένει επίσης υψηλό στην Καραϊβική και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Ως απάντηση στο ρεκόρ λεύκανσης, οι επιστήμονες κάλεσαν ειδική έκτακτη συνεδρία για τους κοραλλιογενείς υφάλους που θα πραγματοποιηθεί στη Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιολογική Ποικιλότητα (COP16) στην Κολομβία στο τέλος του μήνα. Οι παγκόσμιοι ηγέτες θα συζητήσουν έσχατες στρατηγικές για την αποτροπή της λειτουργικής εξαφάνισης των κοραλλιών, συμπεριλαμβανομένων περαιτέρω προστασίες και χρηματοδότησης.
«Η συνάντηση θα συγκεντρώσει την παγκόσμια κοινότητα χρηματοδότησης για να πει ότι βρισκόμαστε ακόμα στο τέταρτο event λεύκανσης, αυτά συμβαίνουν πίσω με την πλάτη…. Τι θα κάνουμε για αυτό;» είπε η Emily Darling, η οποία ηγείται του παγκόσμιου προγράμματος διατήρησης των κοραλλιογενών υφάλων της Wildlife Conservation Society.
Οι επιστήμονες είχαν προβλέψει προηγουμένως ότι οι κοραλλιογενείς ύφαλοι θα διέσχιζαν ένα σημείο καμπής στους 1,5 βαθμούς Κελσίου (2,7 F) της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οπότε έως και το 90% των υφάλων θα χαθεί. Το τελευταίο ρεκόρ λεύκανσης προσθέτει στις αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι ύφαλοι έχουν ήδη περάσει ένα σημείο χωρίς επιστροφή σε μόλις 1,3 C (2,3 F) θέρμανσης.
Αυτό θα είχε τρομερές συνέπειες για την υγεία των ωκεανών, την αλιεία επιβίωσης και τον τουρισμό. Κάθε χρόνο, οι ύφαλοι παρέχουν περίπου 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια σε αγαθά και υπηρεσίες, σύμφωνα με εκτίμηση του 2020 από το Παγκόσμιο Δίκτυο Παρακολούθησης Κοραλλιογενών Ύφαλων.
Η συνεχιζόμενη λεύκανση έχει επιδεινωθεί από το Ελ Νίνο, ένα φυσικό κλίμα που μπορεί να θερμάνει προσωρινά ορισμένους ωκεανούς, το οποίο έληξε τον Μάιο.
Ορισμένοι μετεωρολόγοι προβλέπουν ότι ο κόσμος θα μπορούσε να μεταβεί σε ένα μοτίβο κλίματος La Nina τους επόμενους μήνες, το οποίο συνήθως φέρνει χαμηλότερες θερμοκρασίες των ωκεανών που οι επιστήμονες των κοραλλιών ελπίζουν ότι θα δώσουν στα κοράλλια την ευκαιρία να ανακάμψουν.
Ωστόσο, υπάρχει ανησυχία ότι ακόμη και με μια La Nina που μπορεί να μην συμβεί, με το 2024 να είναι σε καλό δρόμο να είναι η θερμότερη χρονιά στον κόσμο που έχει καταγραφεί. Εάν οι τρέχουσες θερμοκρασίες των ωκεανών είναι το νέο φυσιολογικό, ο κόσμος μπορεί να εισέρχεται σε μια περίοδο «όπου βρισκόμαστε λίγο πολύ σε μια κατάσταση χρόνιας παγκόσμιας λεύκανσης», είπε ο Manzello.
Δημοσιεύθηκε – 18 Οκτωβρίου 2024 11:31 π.μ. IST
