Κριτική “Joker: Folie á Deux”: Phoenix, Gaga skimp on villainy

Folie à deux — μια κοινή τρέλα — είναι ένα φυσικό θέμα για ένα μουσικό ειδύλλιο μεταξύ των χαρακτήρων του Μπάτμαν, αλλά στο έντονο σκηνικό του Todd Phillips στο megahit του 2019 «Joker», η πρώτη ερώτηση που θα έχετε είναι: Ποιοι είναι οι δυο σε αυτό παραφροσύνη? Είναι ο Τζόκερ και η Χάρλεϊ Κουίν; Άρθουρ Φλεκ; Κάποιος άλλος; Ενώ τα ζητήματα της ορμής και η γενική βαρύτητα επηρεάζουν την ταινία, προσφέρει μερικές ενδιαφέρουσες πιθανές απαντήσεις, ωστόσο καμία, στη γενική ερώτηση: Τι είδα μόλις και γιατί;

Σε σενάριο από κοινού από τους Phillips και Scott Silver, το “Joker: Folie à Deux” ξεκινά δύο χρόνια μετά το “Joker”, με τον Arthur Fleck (ο Joaquin Phoenix να επαναλαμβάνει τον βραβευμένο με Όσκαρ ρόλο του) στο Arkham Asylum, να περιμένει τη δίκη για τα πολλά εγκλήματά του. Η δράση προλογίζεται από ένα καρτούν των Looney Tunes με τίτλο «Εγώ και η σκιά μου», που απεικονίζει τον Άρθουρ να είναι σαστισμένος από τη δική του σκιά, η οποία είναι πιο δυνατή από αυτόν. Τόσο προμηνύει τη μουσική κλίση της ταινίας και λειτουργεί ως μεταφορά για τα ασυνείδητα και συχνά απαράδεκτα μέρη του εαυτού μας. Η αφοσιωμένη δικηγόρος του Άρθουρ (η Κάθριν Κίνερ σε άλλη μια έξυπνη, ενσυναισθητική στροφή) ετοιμάζει μια «σκιώδη» υπεράσπιση: ο Άρθουρ είναι αθώος λόγω παραφροσύνης, επειδή ο Τζόκερ είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα μέσα του.

Αυτό είναι ένα από τα πιθανά δίδυμα της ταινίας. Σύντομα, ωστόσο, ο Άρθουρ θα συναντήσει τη συγκρατούμενη Harleen “Lee” Quinzel (Lady Gaga), την εκδοχή αυτής της ταινίας της Harley Quinn, την οποία είχε παίξει προηγουμένως η Margot Robbie στα “Suicide Squad”, “The Suicide Squad” και “Birds of Prey”. Αυτά τα τρελά παιδιά λατρεύουν τη μουσική και να μιλάνε για τη δολοφονία των γονιών τους. Η υπόλοιπη πλοκή αφορά τη δίκη του Άρθουρ, που διώκεται από τον βοηθό εισαγγελέα του Γκόθαμ, Χάρβεϊ Ντεντ (Χάρι Λότεϊ). Α, και υπάρχουν τραγούδια. Πολλά πολλά τραγούδια.

Το «Folie» είναι κάθε εκατοστό μια συνέχεια του «Τζόκερ», που λέγεται με την ίδια έντονη κινηματογραφική γλώσσα, με τους βασικούς συνεργάτες να επιστρέφουν. Ο κινηματογραφιστής Lawrence Sher τραβάει συναρπαστικές εικόνες: Η αντίδραση του Arthur στον Lee που σχεδιάζει ένα χαμόγελο με κραγιόν στο γυαλί. ή ο Άρθουρ και ο Λι ανταλλάσσουν καπνό τσιγάρου μέσα από τα κάγκελα της φυλακής. Ο Phoenix είναι τόσο έντονα αφοσιωμένος όσο περιμέναμε και η Gaga είναι πειστική ως ένας διαταραγμένος superfan. Αλλά η μεγαλύτερη αλλαγή, φυσικά, είναι ότι συχνά ξεσπούν σε τραγούδια – μερικές φορές είναι λιγότερο εκρηκτικό παρά διαρρέει – υδραυλικά στο Great American Songbook για τους τύπους του “That’s Entertainment!” και “Μαγευμένος (ενοχλημένος και μπερδεμένος).”

Υπάρχουν 11 τραγούδια στο άλμπουμ soundtrack και περισσότερα από αυτά στην ταινία, που παρουσιάζονται ολόκληρο ή σε κομμάτια. Οι αριθμοί άλλοτε εξυπηρετούν έναν αφηγηματικό σκοπό, άλλες όχι τόσο. Οι ερμηνευτές είναι παιχνίδι, αλλά αυτά τα μουσικά διαλείμματα δοκιμάζουν την υπομονή μας. Συχνά διακόπτουν την ορμή, και δεν υπάρχουν πολλά από αυτά για αρχή, χωρίς καμία προσπάθεια να δημιουργήσουν σασπένς σχετικά με την ετυμηγορία ή οποιοδήποτε μεγάλο σχέδιο μπορεί να εκκολαφθεί ο Άρθουρ ή ο Λι. Αυτή η έλλειψη χαρούμενου εγκέφαλου μας υπενθυμίζει, οδυνηρά, ότι αυτό δεν είναι τίποτα κοντά στο “Τζόκερ”.

Η ταινία του 2019 έμοιαζε περισσότερο με ένα παιδί-κάθαρμα του «Οδηγού Ταξί» και του «Ο Βασιλιάς της Κωμωδίας» (ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο ήταν ακόμη και σε αυτήν) παρά με οποιαδήποτε παραδοσιακή ιστορία προέλευσης, ο Φίλιπς σαφώς ενδιαφέρεται περισσότερο να ξεπηδήσει ένα πρότυπο Μάρτιν Σκορσέζε παρά ένα DC. (Στη συνέχεια, ένας χαρακτήρας κριτής μοιάζει ύποπτα με τον Σκορσέζε.)

Τι, λοιπόν, εκτός από ένα ακόμη εισόδημα δισεκατομμυρίων δολαρίων, κινητοποιεί τη δεύτερη ταινία; Το κοινό θα αναρωτηθεί ότι σχεδόν το σύνολο του “Folie à Deux”, το οποίο ως επί το πλείστον αποτυγχάνει και ξεκινά μέχρι μια σειρά περιοδείας στην οποία ο Άρθουρ/Τζόκερ υπηρετεί ως δικηγόρος του. Αυτός είναι ο Φοίνιξ στα καλύτερά του και η ταινία στα καλύτερά της. Είναι ξεκαρδιστικό και παράξενο και απειλητικό με τον σωστό τρόπο — και μια βολή στο χέρι για μια κάπως καθυστερημένη ταινία κόμικ. Αλλά όσοι περιμένουν να δουν τον Άρθουρ να εξελίσσεται στον τρελό Τζόκερ της ιστορίας θα το κάνουν μάταια. Ούτε αυτό είναι το θέμα.

Δεν πρόκειται επίσης για το ειδύλλιο, το οποίο δεν έχει διερευνηθεί σε βάθος. Η ταινία φαίνεται να ενδιαφέρεται περισσότερο για το τι περιμένουν οι άλλοι – τα μέσα ενημέρωσης, τα πλήθη έξω από το δικαστικό μέγαρο – να είναι ο Τζόκερ. Είναι τόσο αποκομμένο από την αφήγηση του supervillain που είναι σχεδόν meta. Όμως, καθώς τα μουσικά νούμερα γίνονται μακροσκελείς παρακάμψεις αντί να δίνουν περαιτέρω πληροφορίες για τον Άρθουρ, η συνέχεια δεν τραγουδάει ως μελέτη χαρακτήρων. Και σίγουρα δεν είναι θρίλερ.