Είναι πραγματικά καλύτερα τα βιολογικά τρόφιμα για την υγεία σας; Όταν ξεκίνησαν το πείραμά τους το 2017, ερευνητές στο Κέντρο Βιολογικών Μελετών Chizé (Πανεπιστήμιο La Rochelle) και στο εργαστήριο Biogéosciences (Πανεπιστήμιο της Βουργουνδίας) δεν προσπαθούσαν να απαντήσουν σε ένα ερώτημα δημόσιας υγείας, αλλά σε ένα περιβαλλοντικό. «Θέλαμε να μάθουμε πώς η μόλυνση του περιβάλλοντος από χαμηλές δόσεις μειγμάτων φυτοφαρμάκων – αυτά που βρίσκονται σε γεωργικές περιοχές – θα μπορούσε να επηρεάσει την επιβίωση πτηνών της γης, όπως η γκρίζα πέρδικα», εξήγησε ο Jérôme Moreau, βιολόγος και οικολόγος από το Πανεπιστήμιο του La. Ροσέλ. «Ήταν δύσκολο να βρεθεί ένα πειραματικό πρωτόκολλο που να μιμείται αυτές τις συνθήκες διαβίωσης για να τις συγκρίνουμε με μια κατάσταση όπου τα ζώα έχουν ελάχιστη ή καθόλου έκθεση, οπότε επιλέξαμε να αλλάξουμε την τροφή των πτηνών».
Για αρκετούς μήνες, οι ερευνητές εξέθρεψαν δύο ομάδες γκρίζων πέρδικων. Ο πρώτος τρεφόταν με σιτάρι και καλαμπόκι βιολογικής καλλιέργειας, ενώ στον άλλο το ίδιο σιτάρι από συμβατική καλλιέργεια. Ο στόχος ήταν να παρατηρηθεί ο αντίκτυπος των ιχνών συνθετικών φυτοφαρμάκων –απαγορευμένων στη βιολογική καλλιέργεια– που υπάρχουν στη διατροφή των πτηνών. “Κάποιοι συνάδελφοι μας είπαν ότι δεν θα δούμε κανένα αποτέλεσμα. Αντίθετα, τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά και μας εξέπληξαν”, είπε ο Moreau.
Μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες πειραματισμού, το ανοσοποιητικό σύστημα των «συμβατικών πέρδικων» έγινε ανισόρροπο σε σύγκριση με αυτό των «βιολογικών πέρδικων», ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων τους μειώθηκε και ο αριθμός των εντερικών παρασίτων αυξήθηκε. Τα αποτελέσματα αυτά, που δημοσιεύτηκαν στο Ρύπανση του περιβάλλοντος το 2021, έδειξε επίσης ότι τα συμβατικά θηλυκά γεννούν μικρότερα αυγά με λεπτότερο κέλυφος. Συγκέντρωσαν επίσης περισσότερο σωματικό λίπος και έγιναν πιο βαριές από τα «βιολογικά». Όσο για τα αρσενικά, το φτέρωμά τους έγινε λιγότερο πολύχρωμο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτές οι επιδράσεις που εξαρτώνται από το φύλο θα μπορούσαν να συνδέονται με τις ιδιότητες ορισμένων φυτοφαρμάκων που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές.
Επιπτώσεις στην αναπαραγωγή
Οι τελευταίες τους παρατηρήσεις, δημοσιεύθηκε το 2023έδειξε μάλιστα ότι η διατροφή αυτών των πτηνών με συμβατική διατροφή μείωσε την ικανότητά τους να πετούν και μείωσε την εγρήγορσή τους. “Η ζώνη πτήσης – με άλλα λόγια, η απόσταση στην οποία μια πέρδικα θα φύγει αν πλησιάσει ένας εισβολέας – ήταν περίπου η μισή από εκείνη των πτηνών που τρέφονται με συμβατικό τρόπο”, είπε ο Moreau. Αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει πιθανές επιπτώσεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα των πτηνών.
Αυτά τα ευρήματα ήταν σύμφωνα με άλλες, πολύ παλαιότερες μελέτες σε ζώα. Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2009η Alberta Velimirov (FiBL, Βιέννη) και οι συν-συγγραφείς του συνέταξαν αυτήν την έρευνα που τώρα αγνοείται. Ήδη από τη δεκαετία του 1920, οι επιστήμονες μελέτησαν εάν τα συνθετικά λιπάσματα θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ποιότητα των καλλιεργειών -και, κατά συνέπεια, αυτούς που τα τρώνε – σε σύγκριση με τα φυσικά λιπάσματα. Μεταξύ 1926 και 1987, δημοσιεύθηκαν δώδεκα μελέτες σε αρουραίους, κουνέλια, κοτόπουλα και βοοειδή, οι περισσότερες έδειχναν δυσμενείς επιπτώσεις στην αναπαραγωγή, την επιβίωση, το μέγεθος της γέννας, κ.λπ. είχε καλύτερη κινητικότητα. Ποιες μπορεί να είναι οι αιτίες; Μία από τις εξηγήσεις που προσφέρονται τώρα είναι η παρουσία βαρέων μετάλλων όπως το κάδμιο στα χημικά φωσφορικά λιπάσματα.
Σας απομένει να διαβάσετε το 77,36% αυτού του άρθρου. Τα υπόλοιπα είναι μόνο για συνδρομητές.
