Απόψεις | Χυδαίος του χθες, χυδαίος του σήμερα

Η δημοτική ήταν η γλώσσα που μιλούσαν οι άνθρωποι στο Μεσαίωνα: κόρη των λατινικών, μητέρα των ιταλικών. Ο Δάντης ήταν από τους πρώτους που το χρησιμοποίησε λογοτεχνικά και γνωρίζουμε με τι εκπληκτικά αποτελέσματα. Η λέξη «χυδαίος» είχε μικρότερη επιτυχία. Σήμερα σημαίνει: δυσάρεστο, προσβλητικό. Αν ο Αλιγκιέρι επέστρεφε να μας επισκεφτεί, θα μπορούσε να κάνει μήνυση. Η ευγλωττία δεν είναι πλέον χυδαία και οι χυδαίοι άνθρωποι δεν είναι εύγλωττοι.

Με κάλεσαν στο «Dante Prospect» στη Ραβέννα και αποφάσισα: σήμερα το πρωί, στα Αρχαία Φραγκισκανικά Μοναστήρια, θα μιλήσω γι’ αυτό. Γιατί καταφεύγουν τόσοι πολλοί σήμερα στη χυδαιότητα; Γιατί πολλοί δεν μπορούν να συνδυάσουν τέσσερις προτάσεις χωρίς να το πουν μαλάκα, σκατά και σε γαμώ (συγγνώμη, αλλά είναι απαραίτητο); Η κακή γλώσσα είναι πολύ κομψή λέξη για μερικούς ανθρώπους.

Για τους εφήβους, η χυδαιότητα είναι ιεροτελεστία. Η χρήση συγκεκριμένων εκφράσεων είναι ένας τρόπος να αποστασιοποιηθείς, να επιβεβαιώσεις την προσωπικότητά σου. Υπάρχουν καλύτερα; Σίγουρα, αλλά οι ιεροτελεστίες επιλέγονται από αυτούς που περνούν, όχι αυτοί που έχουν ήδη περάσει. Για ένα δεκατεσσάρων ετών, η χρήση βρισιάς -σήμερα η υποτιμητική λέξη ακούγεται σχεδόν στοργική- είναι λυτρωτική. Γι’ αυτό οι γονείς, οι θείοι, οι παππούδες και οι γιαγιάδες και οι δάσκαλοι πρέπει να απέχουν από τη χυδαιότητα: αφαιρεί τη γεύση της παραβατικότητας από παιδιά, εγγόνια και μαθητές.

Οι ενήλικες δεν πρέπει να μιλούν σαν παραθαλάσσιοι (στα λιμάνια της Γένοβας και του Λιβόρνο λένε: μιλήστε σαν γονείς σε μια σχολική συνομιλία στο Μιλάνο). Η χυδαιότητα έχει απομακρυνθεί από την ετυμολογία, ο κόσμος δεν έχει πια καμία σχέση. Η σύγχρονη χυδαιότητα είναι εγκάρσια, προβλέψιμη και εκνευριστική, ειδικά σε μια συγκεκριμένη ηλικία.

Ένα αναμφισβήτητο σημάδι κακής γήρανσης είναι η συνεχής χρήση βαριών εκφράσεων, που συχνά προφέρονται με δυνατή φωνή. Αυτό το άτομο δεν φοβάται να τον ακούσουν. πράγματι, το ελπίζει. Κάποτε ορισμένες φράσεις περιορίζονταν στα εσωτερικά δωμάτια των ταβέρνων. σήμερα έχουν απελευθερωθεί – εκτελωνιστεί, στα νεοϊταλικά – από ραδιοφωνικές εκπομπές και κοινωνικά βίντεο. Οι γηπεδούχοι περηφανεύονται που χρησιμοποιούν επιθετικούς και επιθετικούς όρους. Ένα κακό παράδειγμα που παράγει άσχημα αποτελέσματα. Το να περνάς τη χυδαιότητα ως ειλικρίνεια δεν είναι απλώς λάθος: είναι ανόητο.